Yaz aylarında ya da egzersiz sırasında terlemek son derece normaldir. Ancak bazı insanlar hiçbir fiziksel aktivite yapmadan, hatta serin bir ortamda bile aşırı terleme yaşar. Peki bu durum sadece “fazla terleyen bir vücut yapısı” mıdır, yoksa bir hastalık ya da sağlık sorununun habercisi olabilir mi?
Uzmanlara göre çok terlemek, kimi zaman bir hastalık, kimi zaman da başka hastalıkların belirtisi olabilir. Bu duruma tıpta “hiperhidroz” adı verilir.
Hiperhidroz Nedir?
Hiperhidroz, normalin üzerinde ve kontrolsüz terleme anlamına gelir. Günlük yaşamı zorlaştıracak derecede yoğun terleme ile karakterizedir.
Hiperhidroz, iki ana gruba ayrılır:
1. Primer (Birincil) Hiperhidroz
- Genellikle genetik kökenlidir, aile bireylerinde de görülebilir.
- Nedeni tam olarak bilinmez.
- Terleme genellikle avuç içi, ayak tabanı, koltuk altı, yüz gibi bölgelerde yoğunlaşır.
- Çocukluk ya da ergenlik döneminde başlar.
- Kişi serin ortamda ve istirahat halindeyken bile terleyebilir.
- Altta yatan başka bir hastalık bulunmaz.
2. Sekonder (İkincil) Hiperhidroz
- Başka bir sağlık sorununa bağlı olarak gelişir.
- Genellikle tüm vücutta yaygın terleme şeklindedir.
- Ani başlayan ve gece uykudan uyandıran terlemeler bu grupta yer alır.
- Altta yatan nedenler şunlar olabilir:
Sekonder Hiperhidrozun Yaygın Nedenleri:
- Tiroid hastalıkları (özellikle hipertiroidi)
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Menopoz
- Kalp hastalıkları
- Bazı enfeksiyonlar (örneğin tüberküloz)
- Bazı kanser türleri
- Anksiyete ve panik bozukluklar
- Bazı ilaçların yan etkileri
Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?
Aşırı terleme aşağıdaki belirtilerle birlikte görülüyorsa bir doktora başvurulmalıdır:
- Gece terlemeleri
- Ani kilo kaybı
- Kalp çarpıntısı
- Titreme
- Halsizlik
- Sadece belirli bölgede değil, vücut genelinde terleme
Bu belirtiler, bir sağlık sorununun işareti olabilir.
Aşırı Terleme Tedavi Edilebilir mi?
Evet, hiperhidroz tedavisi mümkündür. Uygulanabilecek yöntemler şunlardır:
- Ter önleyici medikal kremler ve spreyler
- Botoks enjeksiyonu (ter bezlerini geçici olarak devre dışı bırakır)
- İyontoforez cihazları (ter bezlerine düşük elektrik akımı uygulanır)
- Ağız yoluyla alınan bazı ilaçlar
- Cerrahi müdahale (ileri vakalarda)
Tedavi şekli, terlemenin şiddetine ve nedenine göre değişiklik gösterir.
Günlük Hayatta Neler Yapılabilir?
- Terlemeyi tetikleyen baharatlı yiyeceklerden, kahve ve alkolden uzak durulmalı
- Pamuklu ve nefes alan kıyafetler tercih edilmeli
- Stresten uzak durmak için nefes egzersizleri veya meditasyon önerilir
- Özel medikal deodorantlar ve ter önleyiciler kullanılabilir
Her aşırı terleme bir hastalık değildir. Ancak günlük yaşamı etkileyecek seviyede, sürekli ve nedensiz şekilde terliyorsanız, bu durumu ciddiye almalısınız.
Çünkü terleme bazen sadece fiziksel değil, içsel bir rahatsızlığın dışa vurumu olabilir.
