İslam'a göre hayat, Allah tarafından insana verilmiş kutsal bir emanettir ve bu emanete kasten son vermek caiz değildir.
İntiharla ilgili istatistikler ve nedenler karmaşık ve çok yönlüdür. İstatistiklerin eski olması, yanlış yorumlanması veya yanlış genellemelerin yapılması kişilere zarar verebilir.
Bu nedenle, intihar oranları, risk faktörleri veya belirli gruplara ilişkin kesin listeler sunmak yerine, bu konuda yazımızın sonunda intiharı önleyici tavsiyeler paylaşacağız. Haberimizi lütfen sonuna kadar okuyun!
İntihar Hakkında Güvenilir Bilgiler ve Destek Kaynakları
İntiharın nedenleri çok karmaşıktır ve birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar.
Bu faktörler arasında ruh sağlığı sorunları (depresyon, bipolar bozukluk gibi), travmatik yaşam olayları, sosyal izolasyon, ekonomik zorluklar ve madde bağımlılığı gibi durumlar yer alabilir.
İntihar, bir zayıflık göstergesi değil, genellikle kişinin karşılaştığı dayanılmaz bir acının ve umutsuzluğun bir sonucudur.
İntihar düşünceleri olan veya risk altında olan birini tanımak için dikkat edebileceğiniz bazı işaretler:
-
Ölüm veya intihar hakkında konuşmak veya yazmak.
-
Umutsuzluk, çaresizlik veya dayanılmaz bir acı hissettiğini ifade etmek.
-
Kendini etrafındakilerden izole etmek.
-
Ani ruh hali değişiklikleri (özellikle çok neşeli bir halden birden bire çökkün bir hale geçmek).
-
Gelecekle ilgili planlar yapmamak veya ilgisizlik göstermek.
-
Değerli eşyalarını dağıtmak veya veda etmek.
-
Alkol veya uyuşturucu kullanımını artırmak.
-
Tehlikeli davranışlarda bulunmak.
Bu işaretler her zaman intihar riskini göstermese de, ciddiye alınması ve profesyonel yardım alınması gereken durumlardır.
İntiharla Mücadele ve Destek Rehberi
Eğer siz veya tanıdığınız biri intihar düşünceleriyle mücadele ediyorsa, lütfen bu rehberi kullanın:
-
Konuşun: Duygularınızı güvendiğiniz bir kişiyle (aile üyesi, arkadaş, öğretmen) paylaşın.
-
Yardım Arayın: Bir psikolog, psikiyatrist veya terapistten profesyonel destek alın. Ruh sağlığı uzmanları, bu tür durumlarla başa çıkma konusunda size özel stratejiler sunabilir.
-
Kriz Hatlarını Arayın: Türkiye'de intihar kriz hatları bulunmamaktadır ancak çeşitli STK'lardan veya hastanelerin psikiyatri bölümlerinden destek alabilirsiniz.
-
Kendinize Zaman Tanıyın: İntihar düşünceleri genellikle geçicidir. Kendinize iyileşmek için zaman tanıyın.
-
Güvende Olun: Tehlikeli olabilecek nesneleri (ilaç, silah vb.) çevrenizden uzaklaştırın.
-
Rutininizi Koruyun: Düzenli uyuyun, sağlıklı beslenin ve fiziksel aktivite yapın.
-
Yatıştırıcı Aktiviteler Bulun: Yürüyüşe çıkmak, müzik dinlemek veya bir hobiyle uğraşmak gibi sizi rahatlatan aktivitelere yönelin.
-
Duygularınızı Yazın: Bir günlüğe yazmak, duygularınızı anlamanıza ve işlemenize yardımcı olabilir.
-
Alkol ve Madde Kullanımından Kaçının: Bu maddeler, ruh sağlığı sorunlarını ve intihar riskini artırabilir.
-
Geçmiş Başarılarınızı Hatırlayın: Hayatınızdaki zorlukların üstesinden geldiğiniz anları düşünün.
-
Yardım Edin: Başkalarına yardım etmek, kendinizi daha değerli hissetmenize yardımcı olabilir.
-
Sınırlar Koyun: Sizi olumsuz etkileyen insanlardan veya durumlardan uzak durun.
-
Küçük Hedefler Belirleyin: Gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler koyun ve bunları başarmak için adımlar atın.
-
Geleceği Düşünün: Hayatta keyif aldığınız şeyleri ve gelecekte yapmak istediklerinizi düşünün.
-
İyimser Olmaya Çalışın: Olumlu düşüncelere odaklanmaya çalışın.
-
Manevi Destek Arayın: Manevi destek kaynaklarına başvurun. Allah'a sığının, dua edin.
-
İlaçlarınızı Düzenli Kullanın: Eğer doktorunuz size ilaç verdiyse, düzenli olarak kullanın ve kendinizi iyi hissetseniz bile bırakmayın.
-
Açık Olun: Terapistinizle veya doktorunuzla intihar düşüncelerinizi dürüstçe paylaşın.
-
Destek Gruplarına Katılın: Benzer durumları yaşayan insanlarla bir araya gelmek, yalnız olmadığınızı hissetmenize yardımcı olabilir.
-
Umutsuzluğun Bir Semtom Olduğunu Unutmayın: Unutmayın ki hissettiğiniz umutsuzluk kalıcı bir durum değil, altta yatan bir sorunun belirtisidir.
Unutmayın: Yaşadığınız zorluklar ne olursa olsun, yardım alabileceğiniz ve bu durumun üstesinden gelebileceğiniz yollar vardır.
Lütfen kendinize ve sevdiklerinize bir şans verin. Eğer intihar düşünceleriniz varsa veya bir yakınınızın bu durumda olduğundan şüpheleniyorsanız, aşağıdaki linklerde yer alan profesyonel yardım kuruluşlarına başvurabilirsiniz:
-
Türk Psikologlar Derneği: https://www.psikolog.org.tr/
-
Türkiye Psikiyatri Derneği: https://www.psikiyatri.org.tr/
Dünyada İntihar Oranının En Yüksek Olduğu Ülkeler
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, intihar oranları genellikle Doğu Avrupa ve Asya ülkelerinde yüksektir.
Özellikle Litvanya, Rusya ve Güney Kore gibi ülkeler öne çıkmaktadır.
İşte intihar oranlarının en yüksek olduğu 10 ülke, 100.000 kişideki oranlarına göre sıralanmış olarak:
-
Lesotho - 28.7
-
Güney Kore - 27.5
-
Eswatini - 27.2
-
Guyana - 24.8
-
Uruguay - 24.8
-
Litvanya - 22.1
-
Surinam - 22.3
-
Güney Afrika - 22.3
-
Rusya - 21.4
-
Ukrayna - 21.2
Türkiye'de İntihar Oranının En Yüksek Olduğu İller
TÜİK verilerine göre, 2023 yılında Türkiye genelinde intihar vakaları 4.061'e ulaşmıştır. Ancak, nüfusa oranla hesaplanan kaba intihar hızı en yüksek olan iller sırasıyla:
-
Karaman
-
Bartın
-
Aydın
-
Tunceli
-
Burdur
En düşük oran ise Sinop'ta görülmüştür.
2023 verilerine göre ise en yüksekler: Ardahan, Hakkari, Edirne, Muğla
İntihara Meyilli İnsanların 10 Özelliği
İntihara meyilli bireylerde şu belirtiler sıklıkla gözlemlenir:
-
Sürekli depresif ve umutsuz hissetme, inançsızlık ve inanç sorunları
-
Kendini değersiz, suçlu veya çaresiz hissetme
-
Gelecek hakkında aşırı endişe ve korku
-
Ani duygu değişimleri (mutluluktan üzüntüye geçiş)
-
Sosyal izolasyon ve yalnızlık
-
Aile içi ilişkilerde zayıflık
-
Madde kullanımı veya bağımlılık davranışları
-
Travmatik yaşam olayları veya kayıplar
-
Uykusuzluk veya aşırı uyuma
-
Ölüm veya intihar hakkında konuşmalar veya yazılar
İntihara Sebep Olan 10 Etken
İntihara yol açan başlıca etkenler şunlardır:
-
Depresyon ve diğer ruhsal bozukluklar
-
Aile içi şiddet veya istismar
-
Maddi zorluklar ve işsizlik
-
Toplumsal dışlanma veya ayrımcılık
-
Bireylerin yaşadığı maddi ve psikolojik baskılar
-
Travmatik yaşam olayları (örneğin, boşanma, kayıp)
-
Madde bağımlılığı veya aşırı alkol tüketimi
-
Sosyal izolasyon ve yalnızlık
-
Kişisel kimlik ilgili belirsizlikler, inançsızlık veya inanç sorunları
-
Ruhsal hastalıkların tedavi edilmemesi veya yanlış tedavi
İntihara Meyilli İnsanların Yaşadıkları Yerler ve Tüketim Alışkanlıkları
İntihara meyilli bireyler genellikle sosyal destekten yoksun, izole bölgelerde yaşarlar. Kırsal alanlarda intihar oranları genellikle daha yüksektir.
Bazı ülkelerde kırsal alanlarda (örneğin erişim zorluğu nedeniyle), bazılarında ise şehirlerde (stres ve yalnızlık nedeniyle) daha yaygın. Yaşlılar için evde yalnız yaşayanlar, gençler için kalabalık ama bağlantısız ortamlar riskli.
Coğrafi olarak, düşük gelirli ülkeler veya yüksek stresli toplumlar (örneğin Afrika'nın bazı bölgeleri) daha yüksek oranlara sahip.
Tüketim alışkanlıkları arasında aşırı alkol tüketimi, madde kullanımı ve düzensiz beslenme görülebilir.
Kadınlar mı Erkekler mi Daha Çok İntihar Ediyor?
Dünya genelinde erkeklerin intihar oranı kadınlara göre daha yüksektir. 2023 verilerine göre, erkeklerde intihar oranı kadınların yaklaşık 4 katı
Ancak, kadınlar daha fazla intihar girişiminde bulunurlar.
Kadınlar intihar girişiminde daha fazla bulunur (yaklaşık 1.5-3 kat), ancak erkekler daha ölümcül yöntemler (ateşli silah, asılma) kullanır, bu yüzden başarı oranı yüksek.
Erkekler yardım aramaktan kaçınır (stigma nedeniyle), kadınlar ise daha çok duygularını paylaşır ve destek alır.
İsveç İntiharı Efsanesi Nedir?
"İsveç intiharı efsanesi", İsveç'in (ve genel olarak İskandinav ülkelerinin) yüksek refah devleti nedeniyle intihar oranlarının aşırı yüksek olduğu yönündeki yanlış inanıştır.
Bu mit, 1960'larda ABD Başkanı Dwight Eisenhower'ın bir konuşmasında İsveç'i sosyalizmin "intiharlara yol açtığı" bir örnek olarak göstermesiyle başladı.
Gerçekte, İsveç'in intihar oranı ortalama veya ortalamanın altındadır.
Bugün İsveç, ruh sağlığı hizmetleriyle oranları düşürmüş durumdadır.
İntihar Meyline Karşı Tavsiyeler İçeren 20 Maddelik Rehber
-
Duygularınızı paylaşabileceğiniz güvenilir birini bulun.
-
Profesyonel destek alın; terapi ve danışmanlık faydalı olabilir.
-
Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinin: düzenli uyku, egzersiz ve dengeli beslenme.
-
Stres yönetimi tekniklerini öğrenin: meditasyon, nefes egzersizleri.
-
Küçük hedefler belirleyerek başarı hissi kazanın.
-
Kendinize karşı nazik ve sabırlı olun.
-
Olumlu düşünme tekniklerini uygulayın.
-
Sosyal izolasyondan kaçının; arkadaşlar ve aile ile vakit geçirin.
-
Hobiler edinin ve ilgi alanlarınıza zaman ayırın.
-
Günlük tutarak duygularınızı ifade edin.
-
Gerekirse ilaç tedavisi hakkında bir uzmana danışın.
-
Kriz anlarında acil yardım hatlarını arayın.
-
Kendinizi suçlamaktan kaçının; herkes zor dönemler geçirir.
-
Küçük başarıları kutlayın ve kendinizi ödüllendirin.
-
Olumlu insanlarla vakit geçirin; negatif etkilerden uzak durun.
-
Geleceğe dair umutlu hedefler belirleyin.
-
Fiziksel sağlığınıza özen gösterin; egzersiz yapın ve yeterli uyuyun.
-
Kendinizi ifade etmek için sanatsal faaliyetlere yönelin.
-
Günlük yaşamda minnettarlık pratiği yapın; olumlu şeylere odaklanın.
-
İhtiyaç duyduğunuzda yardım istemekten çekinmeyin. Özellikle de yaratıcıdan yardım isteyin. Dua edin. Allah'a sığının. İyi dostlar edinin. Dertlerinizi paylaşın.
İslam Dinine Göre İntihar
İslam dininde intihar, kesinlikle yasaklanmış ve haram kabul edilmiştir. İntiharın hem maddi hem de manevi sonuçları vardır ve bu, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde büyük bir etki yaratabilir.
İslam'da yaşam, Allah tarafından verilen bir emanettir ve bir insanın bu emaneti kendi iradesiyle sonlandırması, büyük bir sorumluluk ve suçtur. İşte intiharın İslam’daki maddi ve manevi sebepleri ve sonuçları:
1. İntiharın Maddi Sebep ve Sonuçları
Maddi açıdan, intiharın doğrudan kişiye zarar verdiği ve toplumun yapısını olumsuz etkilediği çok açıktır. İslam, insanın yaşamını bir değer olarak kabul eder ve hayatı sona erdirmek, Allah’ın takdirine karşı gelmek anlamına gelir. İntiharın maddi sonuçları şunlar olabilir:
-
Toplumsal Çöküntü: Bir kişinin intiharı, ailesine ve çevresine derin bir travma bırakır. Bu, özellikle çocuklar, eşler ve yakınlar için psikolojik, duygusal ve maddi kayıplara yol açar.
-
Ailevi Bozulma: Aile üyeleri, intiharın ardından büyük bir boşluk ve kayıp hissi yaşar. Bireyin çevresindeki kişiler, intiharın ardında bıraktığı travma ile yıllarca mücadele edebilir.
-
Ekonomik Kayıplar: İntihar, kişisel varlıkların ve gelir kaynağının kaybına neden olabilir. Bu, ailenin ekonomik geleceğini tehdit eder.
2. İntiharın Manevi Sebep ve Sonuçları
Manevi anlamda intihar, İslam’a göre büyük bir günah ve Allah’a karşı yapılan bir isyandır.
İntiharın manevi sebepleri arasında ruhsal sıkıntılar, umutsuzluk, depresyon gibi faktörler olsa da, İslam bu tür sorunlarla başa çıkmak için sabır, dua ve Allah’a yönelmenin önemi üzerinde durur. İntiharın manevi sonuçları şunlardır:
-
Allah’a Karşı Sorunlu Olmak: İslam’a göre intihar, Allah’ın takdirine karşı gelmektir. Bir insan kendi hayatını sonlandırarak, Allah’ın takdirini sorgulamış olur. Kişi, bu şekilde, Allah’ın hikmetine ve sabırla karşılaşması gereken zorluklara karşı gelmiş olur.
-
Cehennem Tehditi: İslam inancına göre, intihar eden bir kişi, büyük bir günah işlemiş sayılır. Peygamber Efendimiz (sav) bir hadisinde şöyle buyurmuştur: "Kim intihar ederse, onun cezası, intihar ettiği şekilde olacaktır" (Buhari, Hadis No: 6461). Yani intihar eden kişi, kıyamet gününde kendi yaptığı intihar şekline benzer bir şekilde cezalandırılacaktır.
-
Allah'ın Rahmetinden Uzaklaşmak: İntihar, Allah’ın rahmetinden uzaklaşmaya yol açar. İslam’da sabır, Allah’ın takdirine rıza gösterme, her türlü sıkıntıda dua ile Allah’a yönelme tavsiye edilir. İntihar ise bu sabrı ve teslimiyeti reddetmektir.
İslam'a göre intiharın manevi sebepleri şunlardır:
-
İmansızlık veya zayıf iman: Allah'ın rahmetinden ümit kesmek, her zorluğun bir çıkış yolu olduğuna dair inancın zayıflaması.
-
Sabırsızlık: Karşılaşılan musibetlere karşı sabır gösterememek ve kaderi sorgulamak.
-
Nefse yenik düşmek: Şeytanın vesveselerine veya kişinin kendi olumsuz düşüncelerine teslim olmak.
İntihar Karşısında Manevi Sorumluluk
İslam’da, bir müminin manevi sorumluluğu, yaşamını Allah’a teslim etmektir. Allah, her insana bir sınav verir ve bu sınav, bazen psikolojik veya maddi zorluklarla gelir.
İslam’a göre, kişi Allah’a olan güvenini kaybetmemeli, zorluklarla karşılaştığında sabır göstermelidir. İntihar, bu sorumluluğun ihlali anlamına gelir.
-
Sabır ve Dua: Kişi zorluklar karşısında sabır göstererek, dua ederek Allah’a yönelmelidir. İslam’da Allah, her şeyin sahibidir ve bir insanın intihar ile Allah’tan umudu kesmesi, bir anlamda kendi kendini cezalandırmasıdır.
-
Toplumsal ve Dini Destek: İslam, toplumu birbirine destek olmaya teşvik eder. Aile, arkadaşlar, cami cemiyeti ve dini liderler, zor durumda olan bir kişiye manevi destek sağlamalıdır.
-
Ahiretteki Sorumluluk: İslam'a göre, intihar eden kişi, Allah'ın verdiği cana kastettiği için büyük bir günah işlemiş olur. Bu fiil, Kur'an'da ve hadislerde açıkça yasaklanmıştır.
-
Sonsuz Ceza Riski: Hadislerde, intihar eden kişinin, kendisini öldürdüğü yöntemle ahirette cezalandırılacağı belirtilir. Örneğin, bir dağdan atlayarak intihar eden kişinin, ahirette de sürekli olarak atlayacağı ve bu durumun sonsuz bir azap haline geleceği rivayet edilir.
-
Tövbesiz Ölüm: İntihar eden kişi, son nefesinde tövbe etme imkanını kaybetmiş olur. İslam'da tövbe, günahların affedilmesi için en önemli yollardan biridir ve intiharla bu kapı kapanmış sayılır.
İntiharın Engellenmesi İçin İslam’ın Yönlendirdiği Yollar
-
İman Gücü: İslam, iman eden bir kişinin Allah’a olan güveninin artmasını sağlar. İman, bireyin karşılaştığı zorlukları aşmasında ona bir güç kaynağı oluşturur.
-
Sabır ve Tevbe: Kişi sabır göstererek, Allah’a dua ederek ve samimi bir şekilde tövbe ederek içsel huzura ulaşabilir.
-
Toplumsal Destek: İslam toplumu, bireylerin duygusal ve manevi olarak birbirine destek olması gerektiğini vurgular. Sosyal yalnızlık, intihara neden olabilecek bir faktördür ve bunun önlenmesi için toplumsal dayanışma önemlidir.
-
Ruhsal Yardım: İslam’da ruhsal sağlık çok önemli bir konudur. Depresyon gibi ruhsal hastalıklar, tıbbi ve dini yollarla tedavi edilmelidir. İslam, fiziksel ve ruhsal sağlık arasındaki dengeyi önemser.
Son Nasihat
İslam'da intihar, kişinin doğrudan Allah'a karşı işlediği bir suçtur. Hayatın sahibi olan Allah, bu emaneti dilediği zaman geri alır. Bu nedenle, kişinin kendi canına kıyması, ilahi iradeye karşı gelmesi anlamına gelir.
Sonuç olarak, İslam alimleri, intiharın ruhsal ve maddi sıkıntıların bir sonucu olabileceğini kabul eder. Ancak, bu durumların kişiyi dini sorumluluktan muaf kılmadığına inanılır.
Bu nedenle, sıkıntı yaşayan Müslümanlara, Allah'ın rahmetinden ümit kesmemeleri, sabırlı olmaları ve şifa için bir doktora veya uzmana danışmaları tavsiye edilir.
İntihar düşüncesiyle mücadele eden birine en iyi yardım, onu Allah'a yönelmeye teşvik etmek, manevi desteği artırmak ve aynı zamanda modern tıbbın sunduğu imkanlardan faydalanmaya ikna etmektir.
İntihara meyilli kişilere, Allah’ın rahmetine güvenmeleri ve bu zorlukların geçici olduğunu hatırlamaları tavsiye edilir. ATB
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
