Bursa’nın birçok mahallesinde kontrolsüz biçimde faaliyet gösteren merdiven altı hurdacılar, geri dönüşüm adı altında ciddi çevre ve sağlık problemlerine neden oluyor. Yangın riski, hava kirliliği ve yasadışı yakma yöntemleri, kent sakinleri için her geçen gün büyüyen bir tehdit oluşturuyor. Mekânsal planlama eksikliği nedeniyle mahalle aralarına yayılan tesisler, lisanssız şekilde çalışarak denetim dışı kalıyor.
“Her Hurdacıda Bir Yangın Var”
Doğayı ve Çevreyi Koruma Derneği (DOĞADER) Başkanı Murat Demir, kontrolsüz hurdacılık faaliyetlerinin doğa ve insan sağlığına etkileri konusunda uyarılarda bulundu. Demir, “Bursa, hava kalitesi açısından sorunlu bir kent. Şehir merkezindeki yoğun sanayi ve trafik baskısına ek olarak denetimsiz hurdacılar ciddi bir tehdit oluşturuyor. Özellikle yakma yöntemiyle kablo içindeki bakırın çıkarılması sırasında ortaya çıkan gazlar çevreyi zehirliyor. Kente tepeden baktığınızda her hurdacıda bir yangın var. Bu yöntemlerin yasaklanması gerekiyor” dedi.
Demir, sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda modern geri dönüşüm tesislerinin kurulmasının şart olduğunu belirterek, dönüşebilecek her maddenin uygun şekilde ayrıştırılması ve değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Kayıt Dışı Ekonomi ve Çevresel Risk
Geri dönüşüm sektöründe faaliyet gösteren Gökhan Dursun ise, kayıt dışı çalışan hurdacıların hem çevre hem de ekonomi için büyük risk oluşturduğunu belirtti. Dursun, “Bizim hurdacılıkla kıyasımız yok. Biz bu işi belirli standartlarda, kayıt altında ve çevre mevzuatlarına uygun şekilde yapıyoruz. Kayıt dışı tesisler ise çevreyi kirletmekle kalmıyor, ekonomiye de zarar veriyor” şeklinde konuştu.
Bursa’da Mekânsal Planlama Eksikliği
Dursun, geri dönüşüm sektörünün en büyük probleminin mekânsal planlama olduğunu vurguladı. “Bugün 81 ilde şehrin içerisinde geri dönüşümcüler sitesi olmayan tek şehir Bursa. Mahalle aralarında her köşede bir hurdacı var ve lisanssız olan bu yerlerin kontrolü çok zor. Bu tesisler yangın, can ve mal kaybı gibi birçok risk barındırıyor. Mülki idare amirlerinin bu soruna çözüm üretmesi gerekiyor” dedi.
Dursun ayrıca, Bursa Hurdacılar Odası’nın bir kooperatif kurarak hurdacıları tek bir noktaya taşımaya çalıştığını ancak bu konuda hâlâ mesafe kat edilemediğini belirtti.
