Günlük hayatımızda sık sık karşılaştığımız bir durum olan avuç içlerinin terlemesi, özellikle heyecanlı veya gergin olduğumuz anlarda daha belirgin hale gelir.
Peki, bu durumun nedeni ne olabilir?
Avuçiçlerinin terlemesi nereden kaynaklanıyor?
Vücudumuzdaki ter bezleri, vücut sıcaklığını düzenlemek için önemli bir göreve sahiptir. Ancak ter bezlerinin yoğunluğu vücudun farklı bölgelerinde değişiklik gösterir. Avuç içleri ve ayak tabanları gibi bölgelerde ter bezi yoğunluğu daha fazladır.
Bilim adamlarına göre; ter bezlerinin bu yoğunluğu, atalarımızın hayatta kalma mücadelesinde büyük rol oynamıştır.
Eskiden, atalarımızın tehlike anında kaçarken veya ağaçlara tırmanırken ellerinin nemlenmesi, tırmanmalarını kolaylaştıran bir avantajdı. Bu teori sizce de biraz komik durmuyor mu?
Bilim adamlarına göre; Nemlenen eller, sürtünmeyi azaltarak ellerin daha az zarar görmesini ve yüksek dallara daha rahat ulaşmalarını sağlardı. Bu doğal refleks, günümüz insanlarında da sıkıntı veya stres anlarında hala devam etmektedir.
Sıkıldığımızda ellerimiz neden terler?
Avuç içlerinin terlemesi, bilim insanlarının tam olarak açıklayamadığı bir durum olsa da, vücudun stres ve tehlike durumlarında verdiği otomatik bir tepkidir.
Atalarımızın hayatta kalma içgüdüsüne dayanan bu terleme, artık günümüz insanı için tehlikeli bir durumda kaçmak ya da tırmanmak anlamına gelmese de, vücut bu refleksi halen uygulamaya devam etmektedir.
Teori komik gibi dursa da bir gerçek var: sıkıntı anlarında ellerimizin terlemesi, bize ilk insanın bir mirasıdır. Bu işaret ve kodlar gösteriyor ki insan nesli aynı kökten gelmektedir. İlk insan ile aynı bedensel özelliklere sahibiz. Çok büyük bir değişiklik söz konusu değil.
Biber Yerken Neden Terleriz?
Biber gibi baharatlı yiyecekler tükettiğimizde, ağız içindeki sinir uçları uyarılır. Bu uyarılar, beyne sıcaklık algısı gönderir ve vücut kendini soğutmak için terleme mekanizmasını devreye sokar.
Aslında beyin, ağız içindeki yanma hissini yüksek bir ortam sıcaklığına benzeterek reaksiyon verir.
Baharatlı yiyecekler ve biberler, ağızdaki sinir uçlarını uyararak vücudun aşırı sıcaklık algılamasına neden olurlar.
Sinirler, sıcaklık ve acı arasında ayrım yapamaz, bu yüzden vücut bir soğutma mekanizması devreye sokar. Beyne gönderilen sinyaller, yüz çevresindeki ter bezlerini harekete geçirir, bu da vücudun serinlemeye çalışmasına neden olur. Böylece, baharatlı yiyecekler tüketildiğinde yüz bölgesinde terleme ortaya çıkar.
Avuç içlerindeki terlemenin işlevi nedir?
Vücudun farklı bölgelerindeki ter bezleri, çeşitli nedenlerle aktif hale gelir.
Avuç içlerindeki terleme, genellikle stres, sıkıntı veya ani duygusal değişimlerin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Sıcak havada ve sıkıntıda terlemenin farkı nedir?
Sıcak hava terlemeyi tetiklerken, sıkıntı ve stres anlarında terlemenin nedeni farklıdır. Sıcaklık, vücudun soğuma ihtiyacını karşılamak için ter bezlerini harekete geçirirken, sıkıntı anlarında vücut, bir tehlike ile karşı karşıya kalma ihtimaline karşı hazırlık yapar.
Bu hazırlıkta, avuç içleri gibi bölgeler terleyerek vücuda destek olur. Terlemenin bu farklı sebepleri, insan bedeninin ne kadar karmaşık bir savunma sistemine sahip olduğunu gösterir.
Henüz bilim, insan bedenine dair bile bir çok şeyin asıl işlevini keşfedebilmiş değil. İnsanın her zerresi bir yaratılış mucizesidir. Evrim, tesadüf vb teorilerle yaratılış tasarımını yok saymak ve sözde bunu bilim adına yapmak gerçekten akıl ve bilim dışı boş bir hayret!
Ellerdeki Aşırı Terleme (Palmar Hiperhidroz)
El terlemesi, gündelik hayatta birçok kişinin karşılaştığı, kimi zaman normal bir fizyolojik tepki olsa da, aşırı ve kontrol edilemez hale geldiğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir durumdur.
Tıbbi adıyla palmar hiperhidroz olarak bilinen bu rahatsızlık, ter bezlerinin normalden fazla çalışmasıyla ortaya çıkar.
Özellikle stresli anlarda, heyecanlandığımızda veya sıcak havalarda terlemek doğal bir durumken, avuç içlerinin sürekli nemli veya ıslak olması, özgüven eksikliği ve sosyal fobi gibi psikolojik sorunlara yol açabilir.
Ellerde Aşırı Terlemenin Nedenleri
Aşırı el terlemesinin altında yatan birçok farklı sebep olabilir. Bunların bir kısmı genetik ve fizyolojikken, bir kısmı da çevresel faktörler veya altta yatan başka sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. İşte el terlemesinin en yaygın nedenleri:
-
Genetik Faktörler: Bazı kişilerde aşırı terleme, doğuştan gelen ve genetik olarak aktarılan bir yatkınlık sonucu ortaya çıkabilir.
-
Stres ve Duygusal Durumlar: Stres, anksiyete, panik atak, depresyon ve kaygı bozuklukları, sempatik sinir sistemini tetikleyerek ter bezlerinin daha aktif çalışmasına neden olabilir. Bu durum, adrenalin ve kortizol gibi hormonların dengesiz salgılanmasıyla da ilişkilidir.
-
Hormonal Değişimler: Ergenlik, hamilelik, menopoz gibi hormonal dalgalanmaların yaşandığı dönemlerde terleme miktarı artabilir.
Tıbbi Durumlar ve Hastalıklar: - Hiperhidroz: Aşırı terlemenin kendisi bir hastalık olarak kabul edilir ve özellikle eller, ayaklar ve koltuk altlarında yoğunlaşır.
- Tiroid ve Diyabet: Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidi) ve şeker hastalığı (diyabet), metabolizmayı hızlandırarak terlemeye yol açabilir.
- İlaç Yan Etkileri: Bazı antidepresanlar, ağrı kesiciler veya tansiyon ilaçları terlemeyi artırıcı yan etkilere sahip olabilir.
- Enfeksiyonlar ve İltihaplar: Vücuttaki iltihap veya enfeksiyonlar, ateşin yükselmesine ve terlemeye neden olabilir.
Çocuklarda Aşırı El Terlemesi
Çocuklarda el terlemesi genellikle masum bir durum gibi görünse de, aşırı olması bazı sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Çocuklarda bu duruma yol açan başlıca nedenler şunlardır:
-
D Vitamini Eksikliği: Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda D vitamini eksikliği terlemenin en yaygın nedenlerinden biridir.
-
Hormon Dengesizlikleri: Büyüme hormonu veya tiroid bezindeki problemler, çocuklarda terlemeyi tetikleyebilir.
-
Stres ve Kaygı: Okul, arkadaşlık ilişkileri veya ailevi sorunlar nedeniyle yaşanan stres ve kaygı, çocuklarda da aşırı terlemeye yol açabilir.
-
Altta Yatan Hastalıklar: Anemi (demir eksikliği), hipoglisemi (düşük kan şekeri), solunum yolu hastalıkları (astım, alerjik rinit) veya dolaşım sistemi rahatsızlıkları da çocuklarda el terlemesine neden olabilir.
El Terlemesi İçin Tedavi Yöntemleri ve Çözüm Yolları
El terlemesi, nedenine bağlı olarak farklı yöntemlerle tedavi edilebilir.
Günlük bakım rutinleri ve yaşam tarzı değişiklikleri sorunu hafifletebilirken, daha ileri durumlarda tıbbi müdahaleler gerekebilir.
Terlemeye Karşı Evde Uygulanabilecek Yöntemler ve Doğal Çözümler:
-
Hijyen ve Kuruluk: Ellerinizi sık sık yıkamak ve kurulamak, nem oranını düşürerek terlemeyi hafifletebilir ve enfeksiyon riskini azaltır. Yanınızda sürekli bir havlu veya kağıt mendil bulundurmak faydalı olacaktır.
-
Pudralar: Talk pudrası veya bebek pudrası, teri emerek ellerin daha kuru kalmasına yardımcı olur. Bu, özellikle kötü koku oluşumunu engellemede etkilidir.
-
Bitkisel Çözümler: Yeşil çay, ada çayı, elma sirkesi ve karbonat gibi doğal ürünlerin tüketilmesi veya bu maddelerle hazırlanan karışımların uygulanması, ter bezlerinin aktivitesini dengelemeye yardımcı olabilir. Özellikle karbonatla hazırlanan solüsyonlar, ellerdeki nemin emilimini artırarak kuruluk sağlayabilir.
Terlemeyle İlgili Medikal ve Cerrahi Tedaviler:
-
Topikal Kremler ve Spreyler: Terlemeyi azaltmaya yönelik özel olarak formüle edilmiş kremler, jeller ve spreyler mevcuttur. Bu ürünler, ter bezlerinin salgılamasını kontrol altına almaya yardımcı olabilir.
-
Botoks Uygulaması: Botoks, sempatik sinirleri geçici olarak felç ederek ter bezlerinin aktivitesini durdurur. Bu yöntem, yaklaşık 6 ay boyunca etkili olabilir ve düzenli olarak tekrarlanması gerekir.
-
İyontoforez: Hafif bir elektrik akımı kullanılarak ellerin suya sokulmasıyla yapılan bu tedavi, ter bezlerinin çalışmasını baskılar. Güvenilir ve etkili bir yöntemdir.
-
Cerrahi Müdahale (ETS - Endoskopik Torakal Sempatektomi): Kalıcı bir çözüm arayanlar için en etkili yöntem cerrahidir. Bu operasyonda, aşırı terlemeye neden olan sempatik sinir zinciri klipsleme yöntemiyle etkisiz hale getirilir. Klipsli ETS, genel anestezi altında yapılan ve yaklaşık bir saat süren bir işlemdir. Nadiren de olsa, vücudun başka bir bölgesinde telafi edici terleme gibi yan etkiler görülebilir.
El Terlemesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
-
Aşırı el terlemesi hangi hastalığın belirtisi olabilir? Genellikle sempatik sinir sisteminin aşırı aktivitesi veya ter bezlerinin kontrolsüz çalışması sonucu ortaya çıkar. Ancak tiroid, şeker hastalığı, bazı enfeksiyonlar ve anemi gibi kronik hastalıkların da bir belirtisi olabilir.
-
El terlemesi için hangi doktora gidilmeli? Aşırı el terlemesi şikayetiniz varsa, ilk olarak bir dermatolog veya plastik cerraha başvurabilirsiniz.
-
Eller neden soğuk terler? Soğuk terleme, genellikle vücudun kan akışının yavaşladığı veya damarlarda bir problem olduğu durumlarda ortaya çıkan bir reaksiyondur. Vücut, bu şekilde ısı dengesini sağlamaya çalışır. Aşırı stres, korku veya şok durumlarında da soğuk terleme yaşanabilir. ATB
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
