Bir yudum alkol alındığında neler oluyor? Alkolün kana karışma süreci, beyin üzerindeki etkileri ve sonuçları nelerdir?
İşte alkol ve içki hakkında merak edilenlerin cevapları.
Alkol Nedir?
Alkol, genellikle fermente edilmiş bitkisel ürünlerden elde edilen, uçucu, yanıcı ve psikoaktif bir maddedir. Beyin üzerindeki etkisiyle ruh halini değiştirir ve merkezi sinir sistemini yavaşlatır.
Alkol, organik bileşiklerin bir sınıfıdır ve en yaygın türü etanol (etil alkol) olarak bilinir. Etanol, fermente edilmiş şeker ve nişasta içeren malzemelerden elde edilen renksiz, yanıcı bir sıvıdır.
Hangi Bitki ve Gıdalarda Alkol Vardır?
Alkol, özellikle şeker içeren her türlü bitkisel ürünün mayalanmasıyla oluşur. Bu nedenle:
- Meyveler: Üzüm, elma, armut gibi meyveler şarap ve diğer alkollü içeceklerin temel maddesidir.
- Tahıllar: Arpa, buğday gibi tahıllar bira üretiminde kullanılır.
- Nişasta: Patates, mısır gibi nişastalı bitkilerden de alkol elde edilebilir.
- Bal: Bal, bazı geleneksel alkollü içeceklerin yapımında kullanılır.
Not: Bazı fermente gıdalarda da doğal olarak küçük miktarlarda alkol bulunabilir. Örneğin, ekmek hamuru mayalanırken veya turşu yapılırken az miktarda alkol oluşur.
Meyvelerdeki bu miktar doğaldır, sağlık ve dini açıdan zararlı değildir.
Alkol İnsanı Nasıl Sarhoş Ediyor?
Alkol, merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olarak beyin hücrelerinin iletişim şeklini değiştirir.
Beyindeki nörotransmitterlerin işleyişini yavaşlatır, bu da rahatlama, gevşeme veya koordinasyon bozukluğu gibi etkiler yaratır. Alkol seviyesi arttıkça hafıza kaybı ve bilinç bulanıklığı oluşabilir.
Alkol, beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozar. Özellikle gama-aminobütirik asit (GABA) adı verilen bir nörotransmitterin etkisini artırarak beyni yavaşlatır. Bu durum, koordinasyon kaybı, konuşma güçlüğü, yargılama bozukluğu gibi sarhoşluk belirtilerine neden olur.
Alkol Alındığında Bedende Neler Oluyor?
- Hemen emilir: Alkol, sindirim sisteminden hızla emilir ve kana karışır.
- Bütün vücuda dağılır: Kan yoluyla vücudun tüm organlarına ulaşır.
- Karaciğerde parçalanır: Karaciğer, alkolü parçalamak için çalışır ancak aşırı tüketimde bu organ zarar görebilir.
- Su kaybına neden olur: Alkol, vücuttaki su dengesini bozar.
- Vücut sıcaklığını düşürür: Alkol, vücut sıcaklığını düşürerek üşüme hissi yaratır.
- Beyin: Konsantrasyon, karar verme ve dengeyi etkiler.
- Kan dolaşımı: Kan damarlarını genişleterek ciltte sıcaklık hissi verir.
- Sindirim sistemi: Mideyi tahriş ederek kusma veya mide ekşimesine yol açabilir.
Alkolün İlk Durağı: Mide ve İnce Bağırsak
Alkolün Vücuda Girişi
Alkol ağız ve yemek borusu teması sonrası ilk olarak mideye ulaşır. Ancak asıl etkili kana karışması, ince bağırsaklarda gerçekleşir.
Büyük bir kısmı ince bağırsaklarda kana geçen alkol, hızla merkezi sinir sistemimizi etkilemeye başlar.
Bu arada alkolün baskılayıcı etkilerini yenebilmek için, kalp kası zorlanır ve nabız artar.
Merkezi Sinir Sistemi ve Beyin Üzerindeki Etkiler
Alkol kısa sürede beyne ulaşır ve sinir hücrelerini yavaşlatarak mesaj iletiminde bozulmalara yol açar. İşte bu hale sarhoşluk denir.
İçmeye devam ettiğinizde, görme, denge, konuşma ve muhakeme yeteneklerinizi kontrol eden beyin merkezleri etkilenir.
Alkolün Vücut Üzerindeki Uzun Süreli Etkileri
Alkolün Fiziksel Etkileri
Alkol tüketimi arttıkça kalp üzerindeki baskı artar, nabız hızlanır. Şuur kaybı ve hatta aşırı durumlarda ölüme yol açabilir.
Alkol, karaciğerde yakıldığında her bir gram için 7.1 kilokalori enerji açığa çıkarır.
Alkol oldukça yavaş yakılır. 100 gram saf alkolün vücutça yakılması yaklaşık 10
saat sürer.
Beslenme ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
Alkol, ABD'de insanların kalori ihtiyacının %10'unu karşılar. Alkoliklerde bu oran %50'ye çıkabilir ve ciddi beslenme bozukluklarına neden olabilir.
Karaciğer yetmezliği, kalp hastalıkları ve kanser riskini arttırırken, beyinde hücre kaybına ve psikiyatrik bozukluklara yol açabilir.
Sosyal ve Psikolojik Sonuçlar
Alkolün Toplumsal Etkisi
Alkol, sağlık üzerindeki etkilerinin yanı sıra, aile ve arkadaşlık ilişkilerini zedeler, hapishane ve hastane sayısını artırır.
Hayatları ve ilişkileri alt üst eden alkol, toplumun sosyal ve ekonomik yapısını da derinden etkiler.
Alkolün en büyük etkisi, sağlığı bozmasının yanında, aileleri ve arkadaşlıkları parçalaması, kaza ve saldırılara yol açması, suç işlemeye zemin hazırlaması, hapishane ve hastaneleri doldurmasıdır.
Bu sebeple Hz. Muhammed (s.a.v) : " İçki tüm kötülüklerin anasıdır." buyurmuştur.
Alkolün Sağlık Açısından Zararları Nelerdir?
- Karaciğer hastalıkları: Siroz, yağlı karaciğer gibi ciddi karaciğer hastalıklarına yol açabilir.
- Kalp hastalıkları: Kalp ritm bozuklukları, yüksek tansiyon gibi kalp hastalıklarının riskini artırır.
- Sinir sistemi zararları: Bellek kaybı, öğrenme güçlüğü, nörolojik bozukluklar gibi sorunlara neden olabilir.
- Bağışıklık sistemini zayıflatır: Vücudu enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirir.
- Kanser riskini artırır: Ağız, boğaz, yemek borusu, karaciğer ve meme kanserleri gibi bazı kanser türlerinin riskini artırır.
- Fiziksel Zararlar: Karaciğer sirozu, kalp hastalıkları, beyin hasarı, bağışıklık sistemi zayıflığı.
- Psikolojik Zararlar: Depresyon, anksiyete, bağımlılık.
- Uzun Vadeli Riskler: Kanser riskini artırır (özellikle ağız, karaciğer ve meme kanseri).
Alkolün Sosyal ve Toplumsal Zararları Nelerdir?
- Aile içi şiddet: Alkolün etkisi altında şiddet olayları artar.
- Trafik kazaları: Alkollü araç kullanımı, trafik kazalarının en önemli nedenlerinden biridir.
- İş kazaları: İş yerinde alkol kullanımı, iş kazalarına yol açar.
- Suç oranlarının artması: Alkol, suç oranlarının artmasına neden olabilir.
- Ekonomik kayıplar: Alkol bağımlılığı, bireylerin ve toplumun ekonomik olarak zarar görmesine neden olur.
- Aile: Boşanma, aile içi şiddet, çocuk ihmali.
- Toplum: Trafik kazaları, iş verimliliğinde düşüş, suç oranlarının artışı.
- Ekonomi: Sağlık harcamaları ve üretim kaybı maliyetleri.
Alkolik İnsanların Suç Oranları
Alkolik bireylerin suç oranları, genel nüfusa göre daha yüksektir. Alkol, özellikle şiddet suçları, hırsızlık ve trafik suçları gibi suçların işlenmesinde önemli bir risk faktörüdür.
Alkolün etkisi altında kontrolü kaybetme, saldırganlık ve impulsif davranışlar gibi faktörler, suç oranlarının artmasına neden olur. Ancak bu durum, tüm alkoliklerin suç işleyeceği anlamına gelmez.
Araştırmalar, alkol bağımlılığı olan kişilerin şiddet içeren suçlar, aile içi şiddet ve trafik kazalarına daha sık karıştığını göstermektedir.
Dünya genelinde cinayetlerin %40'ı, şiddet vakalarının %50'sinden fazlası alkolle ilişkilidir.
İslam ve Alkol
Alkolün yol açtığı fiziksel, zihinsel ve sosyal etkiler, bireylerin ve toplumların geleceğini tehdit ediyor. İslam dini zararlı ve kötü olan her şeyi yasaklamıştır. Bunlar haram diye tanımlanır. Alkol bunların başında gelmektedir. İyi, güzel ve temiz olan şeyler İslam dininde helal kılınmıştır.
Aklı, İradeti, Nesli, Malı, Dini korumayı esas alan İslam dini, bu 5 temel değerin en büyük düşmanı olan alkol ve uyuşturucuyu yasaklamıştır.
İslam dini, bireyin beden ve ruh sağlığını korumayı önceler. Alkolün zararları dikkate alınarak, insanları kötülüklerden ve zararlı alışkanlıklardan uzak tutmak amacıyla yasaklanmıştır.
Maide Suresi, 90-91. Ayetler: "Ey iman edenler! Şarap (hamr), kumar, dikili taşlar (putlar) ve fal okları şeytan işi birer pisliktir. Bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, şarap ve kumar yoluyla aranıza düşmanlık ve kin sokmak, sizi Allah'ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık vazgeçtiniz değil mi?"
Bu ayet, alkolü kesin olarak yasaklamış ve müminleri uzak durmaya çağırmıştır. Şeytanın alkol yoluyla insanları kötü işlere yönlendirdiğine dikkat çekilmiştir.
Hz. Muhammed (sav), alkolün hem bireysel hem de toplumsal zararlarına dikkat çekmiş ve Müslümanları alkol kullanımından uzak durmaya teşvik etmiştir.
- Hz. Muhammed'in (SAV) alkol hakkında şöyle buyurmaktadır: "Sarhoşluk veren her şey haramdır."
- "Alkol, içki tüm kötülüklerin anasıdır."
- " Çoğu haram olan şeyin azı da haramdır. Alkol de böyledir."
- Ben sarhoş olmayacak kadar içiyorum demek kişiyi içkinin haram ve kötülüğünden kurtarmaz.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) Alkolü bütün kötülüklerin anası olarak tanımlamıştır.
İçki Neden Haram Kılınmıştır?
- Zararları: İçkinin bireysel ve toplumsal birçok zararı olduğu Kur'an'da ve Peygamber Efendimizin hadislerinde açıkça belirtilmiştir.
- Aklı felç etmesi: İçki, aklı felç ederek insanı doğru yoldan saptırır ve kötü işlere yöneltir.
- Aile hayatına zarar vermesi: İçki, aile hayatını yıkar ve çocukların geleceğini olumsuz etkiler.
- Toplumsal huzursuzluk yaratması: İçki, şiddet, kavga ve suç oranlarını artırarak toplumsal huzursuzluğa neden olur.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!