Kuran-ı Kerim'de 14 yerde secde ayeti var.
Mukabele tutarken, hatim indirirken, Kur'an-ı Kerim okurken secde âyetleriyle karşılaştığımızda ne yapmalıyız? İşte, namaz içinde ve dışında tilavet secdesinin nasıl yapıldığına dair bir rehber...
Kuran-ı Kerim'de 14 yerde secde ayeti var. Bu ayetler okunduğunda veya duyulduğunda yapılan, yapılması vacip olan secdeye Tilavet secdesi denir.
Namaz içinde Tilavet Secdesi nasıl yapılır?
Kur’an-ı Kerîm okurken veya dinlerken karşılaşılan secde âyetlerinin okunması durumunda, tilavet secdesi yapmak vaciptir. Namaz dışında veya namazda fark etmez, secde ayeti okunduğunda tilavet secdesi yapılır.
"Secde âyeti okuyan kişi namazda değilse, ister âyeti okur okumaz, ister daha sonra kalkıp secdeyi yapar."
Namazda secde ayetini kıraatin sonunda okuyan kimse, Hanefîler’e göre namaz sonunda ayrıca secde etmez. Çünkü namazda yapılan rükû secde yerine geçer.
Namaz kılan bir kişi, secde âyeti okuduğunda ve üç âyetten daha az okuyacaksa, tilavet secdesine niyet ederek rükûya gider ve bu rükû tilavet secdesi yerine geçer. Rükudan sonra normal olarak namazına devam eder.
Eğer üç âyetten fazlasını okuyacaksa, doğrudan secdeye giderek tilavet secdesini yerine getirir. Tilavet secdesini yaptıktan sonra ayağa kalkıp kaldığı yerden kıraatine ve namaza devam eder.
Namaz dışında Tilavet Secdesi nasıl yapılır?
Namazın dışında yapılan tilavet secdesi için de temizlik, kıbleye dönük olma, niyet etme gibi namaz için geçerli olan şartlar secde yapılırken geçerlidir.
Tilavet secdesinde Allahü Ekber deyip iftitah tekbiri almak sünnettir.
Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır?
Ayakta iken, eller kaldırılmadan "Allahu ekber" diyerek secdeye gidilir.
Secdede üç defa "Sübhâne Rabbiye’l- a‘lâ" denir.
Secdede tesbih, hamd ve dua edilebilir.
"Allahu ekber" diyerek secdeden kalkılır. Ayağa kalkmakla secde tamamlanır.
Secdeden kalkarken سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَصٖيرُ
“Semi‘nâ ve eta‘nâ gufrâneke rabbenâ ve ileyke’l-masîr” (Bakara 2/285) âyetinin okunması müstehaptır.
Anlamı: "İşittik, itaat ettik, bağışlamanı dileriz rabbimiz, gidiş sanadır”
Tilavet secdesi bu şekilde tamamlanır. Bu secde sonrasında teşehhüt miktarı oturmak veya selâm vermek gerekmez.
"Tilavet secdesini gerektiren âyetleri işiten kişinin, hemen secde yapmaya fırsatı yok ise ayet okunduğu an; سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَصٖيرُ “Semi‘nâ ve eta‘nâ ğufrâneke Rabbenâ ve ileyke’l-masîr” demesi müstehaptır.
Yapılmayan secde vacip olmuştur. Müsait olunan bir vakitte yapılır.
Camaat içinde secde âyeti okunduğunda tek tek veya cemaat halinde secde edilebilir.
Cemaat halinde secde edilecekse namazda olduğu gibi saf olma zorunluluğu yoktur.
Otururken secde âyetini işiten kişi ayağa kalkmadan secdeye gidebilir. Kişi secdeden sonra da ayağa kalkmak zorunda değildir. Ancak her iki durumda da ayağa kalkılması müstehaptır, en güzelidir.
Secde ayetini işiten kişi o an oturuyorsa,ayağa kalkıp ondan sonra eğilip secdeye gitmesi daha güzel olur. Böyle yapmak müstehaptır.
Meal okuyan Tilavet secdesi yapmak zorunda mı?
Kur’ân-ı Kerîm’in meal ve tefsirleri, Kur’an-ı Kerim'in Arapça'sı hükmünde değildir. Meal Kuran'ın aslının yerini tutmaz. Bu sebeple mealden secde ayetini okuyana secde yapmak vacip olmaz. Ancak bununla birlikte secde ayetinin mealini okuyan kimse de tilavet secdesi yaparsa daha doğru olur. Secde sevabını da kazanır inşallah!
Hazırlayan: Ayhan Talha Bayraktar
