Zona, tıp dilinde Herpes Zoster olarak bilinen ve su çiçeği virüsünün yeniden aktif hale gelmesiyle ortaya çıkan rahatsız edici bir deri hastalığıdır. Su çiçeği geçiren kişilerde, virüs yıllar sonra bağışıklık sistemi zayıfladığında aktifleşir ve zona olarak kendini gösterir. Zona, genellikle oldukça ağrılı ve rahatsız edici belirtilerle kendini belli eder. Peki, zona nedir, nasıl anlaşılır ve nasıl tedavi edilir?
Zona Nedir?
Zona, varicella-zoster virüsünün (VZV) yeniden aktif hale gelmesiyle oluşur. Su çiçeği geçirmiş kişilerin vücudunda inaktif şekilde kalan bu virüs, bağışıklık sisteminin zayıflaması ile tekrar aktive olur ve zona hastalığını başlatır. Genellikle, tek taraflı ve belirli bir sinir hattı boyunca döküntülerle kendini gösterir.
Zona Belirtileri Nelerdir?
Zona, kendine özgü belirtileriyle tanınır ve genellikle aşağıdaki semptomları içerir:
-
Ağrı ve Yanma: Zona genellikle bir bölgede ani ve şiddetli ağrı ile başlar. Bu ağrı, yanma, karıncalanma veya batma şeklinde hissedilebilir.
-
Döküntü ve Kabarcıklar: Ağrılı bölgenin üzerinde kırmızı döküntüler ve içi sıvı dolu kabarcıklar oluşur. Bu kabarcıklar zamanla patlar ve kabuk bağlar.
-
Kaşıntı ve Hassasiyet: Etkilenen bölge kaşıntılı olabilir ve cilt hassasiyeti artabilir.
-
Yorgunluk ve Halsizlik: Bazı kişilerde genel bir yorgunluk ve halsizlik hissi olabilir.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Zona, genellikle bağışıklık sisteminin zayıfladığı dönemlerde ortaya çıkar. Aşağıdaki faktörler zona riskini artırabilir:
-
Yaşlılık: 50 yaş ve üzerindeki kişilerde zona riski daha yüksektir.
-
Stres: Yüksek stres seviyeleri bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve zona riskini artırabilir.
-
Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar veya kemoterapi gibi tedaviler zona riskini artırabilir.
-
Su Çiçeği Geçirmiş Olmak: Su çiçeği geçirmiş herkes zona riski taşır.
Zona Tedavisi Nasıl Yapılır?
Zona tedavisi, semptomların hafifletilmesi ve komplikasyonların önlenmesi üzerine odaklanır. Tedavi yöntemleri arasında:
-
Antiviral İlaçlar: Erken dönemde başlanan antiviral ilaçlar, hastalığın süresini kısaltabilir ve semptomların şiddetini azaltabilir. Acyclovir, valacyclovir ve famciclovir gibi ilaçlar bu amaçla kullanılır.
-
Ağrı Kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Şiddetli ağrı durumunda, daha güçlü ağrı kesiciler veya sinir ağrısını azaltıcı ilaçlar reçete edilebilir.
-
Topikal Kremler: Döküntülerin kaşıntısını ve ağrısını hafifletmek için topikal antiviral kremler veya lidokain içeren kremler kullanılabilir.
-
Soğuk Kompres: Etkilenen bölgeye soğuk kompres uygulamak, kaşıntıyı ve ağrıyı hafifletebilir.
Zona Aşısı Var mıdır?
Zona aşısı, en etkili korunma yöntemidir. İki tür aşı mevcuttur:
-
Zoster Aşısı (Zostavax): 50 yaş ve üzerindeki kişiler için önerilir.
-
Rekombinant Zoster Aşısı (Shingrix): Daha yeni ve etkili bir aşıdır, iki doz halinde uygulanır.
Zona Komplikasyonları Nelerdir?
Zona tedavi edilmezse, ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
-
Postherpetik Nevralji: Zona döküntüleri iyileştikten sonra bile aylarca sürebilen şiddetli sinir ağrısı.
-
Görme Kaybı: Göz çevresinde çıkan zona, görme kaybına neden olabilir.
-
Enfeksiyonlar: Ciltteki açık yaralar, bakteriyel enfeksiyon riskini artırır.
-
Nörolojik Sorunlar: Beyin iltihabı (ensefalit), yüz felci veya işitme kaybı gibi ciddi nörolojik komplikasyonlar.
Zona, tedavi edilmezse ciddi ve uzun süreli problemlere yol açabilir. Erken tedavi, komplikasyonları önleyebilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.
→ Bursa haberleri için TIKLAYIN!
→ İnegöl haberleri için TIKLAYIN!
→ Son Dakika, Güncel haberlere BURADAN ulaşabilirsiniz!
→ Spor haberleri için TIKLAYIN!
→ İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
→ Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYIN!
→ Kadın Aile haberleri için TIKLAYIN!
→ Kültür Sanat haberleri için TIKLAYIN!
→ Sağlık haberleri için TIKLAYIN!
→ WhatsApp kanalımızı BURADAN takip edebilirsiniz!
