Gıda zehirlenmeleri son dönemlerde sık sık gündeme geliyor ve özellikle yaz aylarında artış gösteriyor. Peki mikroplar gıdalara nasıl bulaşıyor, evde ya da dışarıda farkında olmadan yaptığımız hangi hatalar bu riski büyütüyor? İşte herkesin bilmesi gereken detaylar…
Gıda Zehirlenmesi Nedir?
Gıda zehirlenmesi, mikroorganizmalarla kirlenmiş yiyecek ya da içeceklerin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan ani bir sağlık sorunudur. Bulantı, kusma, ishal, ateş ve karın ağrısı en yaygın belirtiler arasında yer alır.
Mikroplar Gıdalara Nasıl Bulaşır?
Gıdaların mikroplarla temas etmesi sandığımızdan çok daha kolay olur. En yaygın bulaşma yolları şunlardır:
Temizlik Eksikliği
Mutfakta hijyen sağlanmadığında, bakteriler hızlı şekilde yayılır. Kirli tezgâhlar, iyi yıkanmamış kesme tahtaları ve lavabolardaki birikintiler bakterilere adeta davetiye çıkarır.
Çiğ Ve Pişmiş Yiyecek Karışımı
En büyük hatalardan biri çiğ etle temas etmiş bıçak, tabak veya kesme tahtasını pişmiş gıdalarda da kullanmaktır. Bu durum özellikle salmonella ve kampilobakter bulaşma riskini artırır.
Ellerin Yeterince Yıkanmaması
Eller gün içinde sürekli mikropla temas eden en kritik noktadır. Yemek hazırlığından önce ve sonra ellerin sabunla en az 20 saniye yıkanması gerekir.
Bozuk Gıdaların Tüketilmesi
Tarih geçmiş ürünler, uygun koşullarda saklanmamış et, süt ürünleri ve deniz mahsulleri riskin başında gelir.
Hangi Hatalar Gıda Zehirlenmesini Artırıyor?
Yanlış Saklama Koşulları
Buzdolabının ideal 4 derece sıcaklıkta tutulmaması, gıdaların oda sıcaklığında uzun süre bekletilmesi ve açıkta satılan ürünlerin kontrolsüz tüketilmesi zehirlenmelere açık kapı bırakır.
Yetersiz Pişirme
Bazı bakteriler ancak yüksek ısıda tamamen etkisiz hale gelir. Özellikle tavuk eti, kıyma ve yumurtanın iyi pişirilmeden tüketilmesi büyük risktir.
Aynı Poşette Taşıma Hatası
Market alışverişinde çiğ et ile sebze-meyvenin aynı poşete konması sık yapılan yanlışlardan biridir. Çiğ etlerden damlayan sıvı diğer ürünlere mikrop bulaştırabilir.
Dışarıdan Sipariş Edilen Ürünlerin Denetlenmemesi
Paketli gıdaların sıcaklık, hijyen ve temizlik koşulları kontrol edilmeden tüketilmesi zehirlenme riskini artırır.
Zehirlenmeyi Önlemek İçin Ne Yapılmalı?
Doğru Yıkama Ve Hazırlama
Sebze ve meyvelerin bol suda yıkanması, çiğ gıdalarla temas eden yüzeylerin dezenfekte edilmesi gerekir.
Soğuk Zincire Dikkat
Alışverişten sonra özellikle et, süt ve dondurulmuş ürünler vakit kaybetmeden buzdolabına yerleştirilmelidir.
Güvenilir Noktalardan Alışveriş
Açıkta satılan, ambalajı bozulmuş veya saklama koşulları belirsiz ürünlerden uzak durmak önemlidir.
Pişmiş Yiyecekleri Uzun Süre Bekletmemek
Pişmiş yemekler oda sıcaklığında en fazla 2 saat bekletilmeli, ardından buzdolabına kaldırılmalıdır.
Gıda zehirlenmesi çoğu zaman basit bir hatanın sonucu ortaya çıkıyor. Birkaç temel hijyen kuralına dikkat ederek hem kendinizi hem de ailenizi bu riskten korumak mümkün. En ufak şüphede uzman desteği almak ise her zaman en doğru adım olarak öne çıkıyor.
