2024 yılında Türkiye adeta yer değiştirdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan iç göç verileri, 2 milyon 682 bin 673 kişinin bir ilden başka bir ile göç ettiğini ortaya koydu. Bu rakam, nüfusun yaklaşık %3,13’üne denk geliyor. Ancak sayılar sadece taşınmayı değil; hayat tercihlerini, ekonomik gerçekleri ve sosyolojik değişimleri de gözler önüne seriyor.
İstanbul Hem En Çok Gelenin Hem de En Çok Gidenin Şehri!
2024’te İstanbul, 395 bin 485 kişi ile en çok göç alan şehir olurken, 369 bin 453 kişiyle en çok göç veren il olma unvanını da elinde tuttu. Mega kent, bu haliyle hem bir cazibe merkezi hem de terk edilen bir metropol olduğunu kanıtladı.
Göç alan diğer büyük şehirler ise Ankara (202.402) ve İzmir (117.889) oldu. Göç vermede ise yine Ankara (150.373) ve İzmir (102.040) İstanbul’u takip etti.
Göç almada en alt sırada Ardahan (4.570 kişi) yer alırken, onu Bayburt (5.644) ve Tunceli (6.739) izledi. Aynı şekilde en az göç veren il de Ardahan (6.441 kişi) olarak kayıtlara geçti.
Gençler Yer Değiştiriyor! 20-24 Yaş Grubu Zirvede!
Türkiye’de iç göç hareketliliğinin itici gücü gençler oldu. En fazla göç eden yaş grubu 20-24 yaş arası oldu. 2024’te tam 549 bin 43 genç, yeni bir hayata adım atmak için şehir değiştirdi. Bu grubun %58,1’i kadın, %41,9’u erkekti.
Bu gençlerin büyük kısmı eğitim nedeniyle göç etti. 209 bin 40 kişi üniversite, yüksek lisans ya da başka bir eğitim programı için başka illere taşındı. Onları, iş bulmak veya işe başlamak için göç edenler (84 bin 328 kişi) izledi. Geri kalanlar ise daha iyi yaşam koşulları veya ailevi nedenlerle şehir değiştirdi.
Kadınlar Aileye, Erkekler Konuta Taşınıyor..
Göç etme nedenlerine cinsiyet bazında bakıldığında kadınların %59,2’si ailevi bağlılıklar nedeniyle göç ederken, erkeklerin %49,6’sı daha iyi konut ve yaşam koşulları için taşınmayı tercih etti.
Toplamda 2024 yılında göç edenlerin:
- 579 bin 507’si aile bireylerine bağımlı olarak taşındı.
- 512 bin 370’i daha iyi konut ve yaşam standardı aradı.
- 479 bin 622 kişi eğitim için göç etti.
- Diğer nedenler arasında iş değişikliği, evlilik, sağlık, güvenlik, tayin ve afet sonrası yer değişiklikleri yer aldı.
Depremin Gölgesi:
2023’te yaşanan büyük depremler sonrası başka illere göç edenlerin bir kısmı, 2024’te memleketlerine geri döndü. Bu kişiler TÜİK tarafından “Aile yanına/memlekete geri dönüş” kategorisinde değerlendirildi. Depremin etkisinin hâlâ sürdüğünü gösteren bu veri, göçün sadece ekonomik değil afet kaynaklı da olabileceğini bir kez daha hatırlattı.
Göçün Anatomisi Değişiyor:
2024 verileri, Türkiye’deki göçün artık yalnızca İstanbul’a yığılmadığını, büyük şehirlerden başka yerlere yöneliş başladığını ortaya koyuyor. Artan yaşam maliyetleri, barınma krizi, üniversitelerin coğrafi dağılımı ve iş olanakları, göç kararlarını doğrudan etkiliyor.
Bir sonraki iç göç bülteni Temmuz 2026’da açıklanacak. Ancak şimdiden söylemek mümkün; Türkiye sadece ekonomik değil, sosyolojik bir yeniden yapılanma dönemine giriyor.
