“Türk” kelimesinin kökeni, Orta Asya’ya dayanan ve binlerce yıl öncesine uzanan bir geçmişe sahiptir.
İlk olarak Çin kaynaklarında, milattan önce 3. yüzyılda “Tu-Küe” şeklinde geçen bu isim, zamanla farklı biçimlerde kullanılmıştır.
Türk adının yazılı olarak geçtiği en eski belge ise Göktürk Kitabeleridir. Bu kitabelerde “Türk budun” yani “Türk milleti” ifadesi yer alır. Türk sözcüğü, genellikle “güçlü, türemiş, olgunlaşmış” anlamlarıyla yorumlanır.
Türkiye Adı İlk Ne Zaman Kullanıldı?
“Türkiye” ismi, Batılı kaynaklarda 12. yüzyıldan itibaren görülmeye başlamıştır.
Özellikle Bizans kaynaklarında ve Latin haritalarında, Anadolu toprakları “Turchia” veya “Turquia” olarak adlandırılmıştır.
Bu adlandırmanın sebebi, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi sonrası Selçuklu Türklerinin Anadolu’ya yerleşmeye başlamasıyla bölgenin yavaş yavaş “Türk toprağı” olarak tanınmasıdır.
Avrupa haritacıları ve seyyahlar, Türklerin yaşadığı coğrafyaya zamanla bu ismi vermeye başlamıştır.
Anadolu Nasıl Türkiye Oldu?
Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’ya büyük göçler başladı ve Türkler bu coğrafyada devletler kurdu.
Büyük Selçukluların Anadolu kolu olan Türkiye Selçuklu Devleti, 13. yüzyılda “Türkiye” adının yaygınlaşmasında önemli rol oynadı.
Bu dönemde Anadolu, artık hem halkı hem de yöneticileri açısından “Türk” kimliğiyle anılmaya başlamıştı.
Bu yüzden Avrupalılar da bu bölgeyi “Türklerin ülkesi” anlamına gelen “Türkiye” olarak tanımladı. Böylece “Türkiye” ifadesi, sadece bir milletin adı değil, bir coğrafyanın adı olarak da yerleşti.
Osmanlı Döneminde Türkiye İsmi Kullanılıyor muydu?
Osmanlı Devleti, resmi olarak “Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye” yani “Yüce Osmanlı Devleti” adını kullanıyordu.
Ancak özellikle Batı kaynaklarında ve diplomatik yazışmalarda Osmanlı toprakları için “Turkey” ifadesi kullanılmaya devam etti. 16. ve 17. yüzyıl Avrupası'nda Osmanlı İmparatorluğu, “Türkiye” olarak biliniyordu.
Ancak Osmanlı içinde bu tabir, resmi belgelerde nadiren geçerdi. Osmanlı aydınlarının bazıları “Türkiyye” kelimesini şiirlerinde veya yazılarında kullansa da bu yaygın bir durum değildi.
Cumhuriyetle Birlikte Türkiye Resmi Ad Oldu mu?
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı ile birlikte, “Türkiye” kelimesi artık resmi bir devlet adı haline geldi. 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda, bu ad anayasal bir nitelik kazandı.
“Türkiye” ismi, hem milletin etnik kökenini hem de tarihsel mirasını yansıtıyordu. Uluslararası platformlarda da bu isimle tanınmaya başlandı.
Bu noktadan sonra devletin resmi adı “Türkiye Cumhuriyeti” olarak belirlendi ve tüm resmi belgelerde, diplomatik yazışmalarda ve uluslararası kuruluşlarda bu şekilde kullanılmaya başlandı.
Türkiye İsmi Hangi Dilde Ne Anlama Geliyor?
-
İngilizce: Turkey
-
Fransızca: Turquie
-
Almanca: Türkei
-
Arapça: Turkiyya
Bu isimlerin tamamı köken olarak “Türk” etnik kimliğine dayanır. Yani isim ne kadar farklı dilde söylenirse söylensin, anlamı “Türklerin ülkesi” şeklindedir.
Türkiye kelimesinin sonundaki “-iye” eki, “ait olma” anlamı taşır. Dolayısıyla “Türkiye” kelimesi doğrudan “Türklere ait olan ülke” şeklinde yorumlanabilir.
Türkiyeli mi Türk mü Tartışması Nereden Geliyor?
Son yıllarda özellikle uluslararası platformlarda “Turkiyeli” (Türkiye vatandaşı) ve “Türk” (etnik kimlik) ayrımı tartışılmaya başlamıştır.
Ancak bu ayrım resmi metinlerde kullanılmaz. Anayasaya göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tamamı “Türk” olarak tanımlanır.
Türkiye adı da bu anayasal kimliği yansıtır. Yani Türkiye, sadece bir coğrafya değil, aynı zamanda siyasi ve kültürel bir birliğin adıdır.
Birleşmiş Milletler'de Türkiye İsmi Neden Gündem Oldu?
2022 yılında Türkiye, Birleşmiş Milletler’e yaptığı resmi başvuruyla uluslararası alanda ülke adının “Turkey” yerine “Türkiye” olarak kullanılmasını talep etti.
Bu talep, özellikle İngilizce “Turkey” kelimesinin aynı zamanda “hindi” anlamına gelmesinden ve olumsuz çağrışımlardan duyulan rahatsızlık nedeniyle gündeme geldi.
Birleşmiş Milletler bu talebi kabul etti ve artık Türkiye, resmi yazışmalarda ve toplantılarda “Türkiye” olarak geçmektedir.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
