Memorial Kayseri Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Muhammed Burak Yücel, soğuk ısırması olarak bilinen frostbite hakkında önemli uyarılarda bulundu. Yanlış tedavinin doku kaybına ve ampütasyona kadar gidebileceğini belirten Yücel, “Isıtılan organın yeniden soğuğa maruz bırakılmaması gerekiyor” dedi.
Soğuk havalarda uzun süre kalınmasıyla ortaya çıkabilen frostbite’ın, genellikle sıfır derecenin altındaki koşullarda dokularda ve hücrelerde gelişen iskemik (beslenme bozukluğuna bağlı) hasarla oluştuğunu ifade eden Dr. Yücel, risk grupları arasında askerler, dağcılar ve yoğun alkol kullananların yer aldığını söyledi. En sık etkilenen bölgelerin burun, kulak, el ve ayak parmakları gibi uç (akral) alanlar olduğunu vurguladı.
Belirtiler hafiften ağıra değişiyor
Hafif olgularda karıncalanma, uyuşma ve solukluk görüldüğünü belirten Yücel, maruziyet uzadıkça derinin beyaz-gri renkten mavi-mora dönebildiğini, sertleşme, su dolu kabarcıklar (bül/vezikül) ve ileri vakalarda hissizlik gelişebildiğini aktardı.
En kritik hata: Yeniden soğuğa maruz bırakmak
Tedavide yapılan en büyük yanlışın, etkilenen bölge ısıtıldıktan sonra tekrar soğuğa maruz bırakılması olduğuna dikkat çeken Yücel, bunun doku kaybı ve ampütasyon riskini ciddi biçimde artırdığını söyledi. Doğru yaklaşımın; soğuk maruziyetini hemen sonlandırmak, etkilenen organı 37–39 derece ılık suda 20–30 dakika tutmak ve sonrasında soğuktan kesinlikle korumak olduğunu belirtti.
Neler yapılmamalı?
Ateşle ısıtmaya çalışmak, sert şekilde ovalamak ya da doğrudan ısı kaynaklarına temas ettirmekten kaçınılması gerektiğini vurgulayan Yücel, bazı olgularda ilaç tedavisi, ileri ve ağır vakalarda ise mikro pıhtılara yönelik trombolitik ajanların kullanılabildiğini ifade etti.
Korunmak için öneriler
Soğuk havalarda kat kat giyinmek, termal çorap, eldiven ve bere kullanmak; parmakları hareket ettirmek; aşırı soğuğa maruz kalmamak ve risk grubundaki kişilerin daha dikkatli olması gerektiğini söyleyen Dr. Yücel, özellikle anemisi olan bireylerin ekstra önlem almasının önemine dikkat çekti.
