Uzaya Gönderilen GPU Ne Yaptı?
Starcloud tarafından fırlatılan Nvidia GPU, yörüngede devreye alındıktan sonra Google’ın açık kaynaklı dil modeli Gemma’yı çalıştırdı. Böylece modern bir yapay zeka çipinin uzayda gerçek zamanlı kullanıldığı ilk örnek ortaya çıkmış oldu.
Bununla da yetinilmedi. Shakespeare’in tüm eserleriyle eğitilmiş küçük ölçekli bir dil modeli uzayda çalıştırıldı. Modelin ürettiği metinlerin, klasik Shakespeare İngilizcesine oldukça yakın olması dikkat çekti. Bu da yapay zeka eğitiminin uzayda sadece teoride değil, pratikte de mümkün olduğunu gösterdi.
Neden Uzayda Yapay Zeka Eğitimi?
Starcloud CEO’su Philip Johnston’a göre bu denemenin temel amacı, fikrin teknik olarak çalıştığını kanıtlamak. Johnston, Dünya’daki veri merkezlerinde yapılan işlemlerin büyük bölümünün uzayda da yapılabileceğini savunuyor.
En büyük avantaj ise enerji tarafında ortaya çıkıyor. Uzayda güneş enerjisi:
* Sürekli ve kesintisiz
* Yakıt maliyeti yok
* Uzun vadede çok daha ekonomik
Bu da özellikle yapay zeka eğitimi gibi yüksek enerji isteyen işlemler için büyük bir artı anlamına geliyor.
Soğutma Sorunu Nasıl Aşılacak?
Elbette uzayda veri merkezi kurmak kulağa hoş gelse de ciddi zorluklar barındırıyor. Dünya’daki veri merkezleri hava ve suyla soğutulurken, uzayda bu yöntemler işe yaramıyor.
Starcloud’un planı ise pasif radyatif soğutma. Şirket, ısıyı uzaya yayacak dev paneller kullanmayı hedefliyor. Hedeflenen proje oldukça iddialı:
* Altı kilometrekareyi aşan soğutma yüzeyi
* Tamamen güneş enerjisiyle çalışan sistem
* Yaklaşık beş gigawatt kapasite
Bu ölçek, yörüngede gerçek anlamda bir “uzay veri merkezi” anlamına geliyor.
Yörüngedeki Veri Merkezleri Ne Kazandırır?
Teknik raporlara göre uzayda kurulacak veri merkezleri:
* Modüler yapıda olacak
* İhtiyaca göre hızlıca büyütülebilecek
* Arazi, imar ve altyapı gibi Dünya’ya özgü engellerden etkilenmeyecek
Bu da büyük teknoloji şirketleri için uzun vadede ciddi bir esneklik sunuyor. Nvidia’nın bu hamlesi, sadece bir deney değil, geleceğe yönelik bir altyapı vizyonu olarak görülüyor.
Hâlâ Cevap Bekleyen Sorular Var
Her şey bu kadar parlak görünse de çözülmesi gereken sorunlar da az değil:
* Uzay radyasyonunun elektronik parçalara etkisi
* Uzay çöpleriyle çarpışma riski
* Yörüngede kalmak için gereken manevra ve yakıt
* Veri güvenliği ve iletişim gecikmeleri
Bu başlıklar, uzayda veri merkezi fikrinin önündeki en büyük soru işaretleri olarak duruyor.
Nvidia Yalnız Değil
Bu alana ilgi gösteren tek şirket Starcloud değil. Google’ın kendi projeleri, büyük teknoloji liderlerinin açıklamaları ve uzay tabanlı veri merkezlerinin giderek daha fazla konuşulması, bu fikrin ciddi şekilde masada olduğunu gösteriyor.
