"Onlar: Rabbimiz, bizi iki defa öldürdün, iki defa dirilttin. Biz de günahlarımızı itiraf ettik. Bir daha bu ateşten çıkmaya yol var mıdır? derler." (MÜMİN 11)

2 ÖLÜM 2 DİRİLİŞ: Kafirler için birinci ölüm dünya hayatının sonundaki ölümdür. Kabre girdiklerinde sorgu melekleri Münker ve Nekir gelir. Kabirdeki hesap için dirilirler. Bu ilk dirilişleridir.

Kabirde ikinci defa canları alınır. Ölüm acısını bir kere daha tadarlar. Kıyamet koptuğunda da Ahiret hesabı için dirilirler. Bu da ikinci dirilişleridir. Müfessir Suddi bu görüştedir.[1]

Şu yorumda yapılabilir; Birinci ölüm; ruhlar aleminden dünyaya gelirken yaşanır. Dünyaya doğum ilk diriliştir. İkinci ölüm bildiğimiz ölümdür. Son diriliş de kıyamet günü yaşanır.

Abdullah b. Mes'ud, Abdullah b. Abbas, Katade, Dehhak ve Ebu Malik gibi alimler buna benzer bir görüşle ayet-i kerimeyi tefsir etmişlerdir. Bu görüşe göre: "İki kere öldürülmekten, maksat, insanların, atalarının sulbünde iken ölü olmaları bir de dünyada yaşadıktan sonra ölmeleridir. "iki kere diri, olmalarından maksat ise insanların meniden hayat bulmaları ve öldürüldükten sonra ahirette diriltilmeleridir."[2]

İbn-i Abbas ve ibn-i Mes'ud bu görüşlerine şu ayet-i kerimeyi delil getirmişlerdir: "Allahı nasıl inkar edersiniz? Halbuki siz, ölüler idiniz sizi o diriltti. Sonra öldürecek sonra tekrar diriltecektir. Nihayet ona döndürüleceksiniz."[3]

KAÇ KERE DOĞUM VE KAÇ KERE ÖLÜM VAR? Ölüm, Arapça'da; mevt ve vefat kelimeleriyle ifade edilir. Ölüm sözlükte; bir insan, bir hayvan veya bitkide hayatın tam ve kesin olarak sona ermesi, ahiret yolculuğu anlamına gelir.[4] İnsan için ölüm; "ruhun bedenden ayrılması, kişinin maddi hayat kaynağını yitirmesi" olarak tanımlanır.

Ayet-i kerimeler ışığında insan, şu soruyu sorabilir; Kaç kere doğum ve kaç kere ölüm var? İnsan için 5 alemden bahsetmemiz mümkün;

1-Yaratılış ve Ruhlar alemi... Kalu bela dediğimiz alem... 2-Ruhlar aleminden babaya, babadan da anne karnına geçiş ve Anne karnındaki alem... 3-Anne karnındaki hayatın doğumla bitmesi ve dünya hayatının başlaması... 4-Dünyadaki ecel sonunda kabir aleminin başlaması... 5-Kıyamet ile son diriliş ve sonsuz Ahiret hayatı...

Bu alemler arasındaki geçişleri diriliş ve ölüm olarak değerlendirdiğimizde; 4 diriliş ve 4 ölümden bahsedebiliriz. Bu tesbiti, batıl dinlerdeki tenasuh inancıya karıştırmamak gerekir.

Ayet-i kerimelerin ışığında insan varlığının üç safhası olduğunu öğreniyoruz: 1-Yoktan yaratılma ve ruhlar alemi 2- Dünya yaşamı ve ölüm, 3-Kıyamet günü tekrar dirilme ve sonsuz Ahiret hayatı.[5] (DEVAM EDECEK İNŞALLAH!)


[1] Ebu Cafer Muhammed b. Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri

[2] Ebu Cafer Muhammed b. Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri

[3] Bakara suresi 28

[4] TDK, Türkçe sözlük

[5] Fahruddin Er-Razi, Tefsir-i Kebir Mefatihu'l-Gayb