İkinci El Araç Alımı Neden Dikkat Gerektirir?
Sıfır araç fiyatlarının artmasıyla birlikte ikinci el otomobil piyasası oldukça hareketlenmiş durumda. Ancak ikinci el araç satın almak, sıfır araç almaya göre daha fazla dikkat ve bilgi gerektirir. Çünkü arabanın geçmişi, kazası, parça değişimi ve kilometresi gibi pek çok faktör bu süreci riskli hâle getirebilir. Yanlış bir karar maddi zarar yaratabileceği gibi, uzun vadede kullanıcıyı da yolda bırakabilir. Bu yüzden ikinci el araç alacak kişilerin bazı temel noktalara özellikle dikkat etmesi gerekir.
İlk Adım Ekspertiz Raporu Almak Olmalı
Aracın kaportasından motoruna kadar detaylı bir şekilde kontrol edildiği ekspertiz raporu, ikinci el araba alımında en temel güvence araçlarından biridir. Aracı gözle kontrol etmek çoğu zaman yeterli değildir çünkü iç aksamda, şasi kısmında ya da yürür aksamlarda oluşmuş hasarlar dışarıdan bakıldığında fark edilmez. Bu nedenle noter satış işleminden önce mutlaka TSE onaylı bir ekspertiz merkezine götürülmelidir.
Araç Geçmişi ve Tramer Kayıtları Kontrol Edilmeli
Aracın daha önce kaza yapıp yapmadığını öğrenmek için Tramer sorgulaması yapılmalıdır. Bu sorgu sayesinde aracın karıştığı kazalar, hangi tarihte olduğu ve ne tür hasar aldığı gibi bilgiler görüntülenebilir. Tramer kayıtlarında “ağır hasar kaydı”, “pert kaydı” gibi ifadeler varsa, bu araçlardan uzak durulması tavsiye edilir. Ayrıca aracın geçmişte kaç farklı kişi tarafından kullanıldığı da önemli bir kriter olabilir.
Kilometre Orijinal Mi, Oynanmış Mı?
Piyasada hâlâ kilometresi düşürülmüş araçlar satılabiliyor. Bu nedenle ekspertiz raporunda motor beyni ve geçmiş servis kayıtları incelenmeli. Aracın geçmişteki servis faturaları varsa mutlaka görülmeli. Ayrıca TÜVTÜRK muayene kayıtları da yıllara göre kilometre takibini yapma konusunda güvenilir bir kaynaktır. Kilometresi oynanmış bir araç, olduğundan daha genç görünse de motor ömrü bakımından risk taşır.
Motor Performansı ve Mekanik Aksam Kontrolü Önemli
Araç çalıştırıldığında motorun sesi, ilk hareket kabiliyeti, rölantideki dengesi dikkatle gözlemlenmelidir. Tıkırtı, sarsıntı, geç çalışma veya gaz yememe gibi belirtiler varsa araçta motorla ilgili bir sorun olabilir. Ayrıca debriyaj, fren, süspansiyon, direksiyon gibi mekanik aksamlar test sürüşüyle kontrol edilmelidir. Frenlerin tutuşu ve aracın düz yolda sağa-sola çekip çekmediği de mutlaka kontrol edilmelidir.
Kaporta ve Boya Kontrolü De Atlanmamalı
Bazı satıcılar araca lokal boya ya da parça değişimi yapmış olabilir. Bu durum aracın kaza geçirmiş olduğunu göstermez ama ekspertiz raporuna mutlaka yansır. Değişen kaput, çamurluk ya da tavan gibi bölümler varsa kaza olup olmadığı sorulmalı, gerekiyorsa fotoğraflı belge istenmelidir. Boya ölçüm cihazı ile yapılan kontrollerde aracın tamamının orijinal boya olup olmadığı kolayca anlaşılabilir.
Şasi ve Direk Kontrolleri Hayati Öneme Sahip
Araçta daha önce şasi eğilmesi, direk değişimi gibi ağır kazalardan kaynaklı onarımlar yapılmışsa bu durum güvenliği doğrudan etkiler. Özellikle hava yastıklarının açılmış olup olmadığı, orijinal mi yoksa yeniden mi takıldığı gibi detaylar mutlaka sorgulanmalıdır. Bu tarz yapısal değişiklikler, ağır kazaların izidir ve çoğu zaman araçtan uzak durmak en doğru tercih olur.
Ruhsat ve Belgeler Eksiksiz Mi Kontrol Edilmeli
Aracın ruhsatı, vergi borçları, MTV ödemeleri, egzoz emisyon belgesi, trafik cezası gibi yasal yükümlülükleri kontrol edilmelidir. Ayrıca satış işlemi yapılmadan önce aracın hacizli, rehinli ya da çalıntı olup olmadığı da E-Devlet üzerinden sorgulanabilir. Satışta herhangi bir engel olup olmadığını öğrenmek için noterden sorgulama yaptırmak güvenli bir yol olacaktır.
Araçla Birlikte Verilecek Yedek Anahtar ve Kitapçıklar
Orijinal araç kitapçığı, yedek anahtarı, bakım kayıtları ve garanti belgesi gibi dökümanlar da ikinci el araç alımında değerli evraklardır. Aracın ilk sahibinden alınıyor olması ve tüm belgelerin eksiksiz teslim edilmesi, güvenli bir alışverişin göstergesidir.
Test Sürüşü Yapmadan Karar Verilmemeli
İkinci el araç alımında sadece gözle bakmak yeterli olmaz. Mutlaka test sürüşü yapılmalıdır. Direksiyonun tepkileri, motorun sesi, vites geçişleri ve fren tepkisi sürüş sırasında daha net fark edilir. Ayrıca araç içinde ses sisteminin, klima ve camların çalışıp çalışmadığı gibi detaylar da test sürüşü sırasında kolayca kontrol edilebilir.
Noter Satışında Dikkat Edilmesi Gerekenler
İkinci el araç alım satımı noter huzurunda yapılır ve ödeme genellikle aynı anda gerçekleştirilir. Ödeme için banka havalesi tercih edilmeli ve dekont saklanmalıdır. Satış işlemi sırasında satıcının kimlik bilgileri ve aracın ruhsat bilgileri eşleşmeli, noter işlemleri tamamlandıktan sonra araç yeni sahibine sigortalatılmalıdır.
