Türkiye, 6 Şubat 2023 tarihinde, tarihinin en büyük ve en yıkıcı depremlerinden biriyle sarsıldı. Kahramanmaraş merkezli bu felaket, 11 ili etkileyerek on binlerce can kaybına, milyonlarca insanın evsiz kalmasına ve büyük ekonomik kayıplara neden oldu.
Deprem, büyüklüğü, etkilediği alanın genişliği ve yıkıcı gücüyle, asrın felaketi olarak kayıtlara geçti. Peki, bu büyük yıkım nasıl yaşandı? Kaç kişi hayatını kaybetti? Deprem hangi illeri etkiledi ve sonrasında neler yaşandı? İşte 6 Şubat depreminin detayları, alınan dersler ve geleceğe dair değerlendirmeler…
6 Şubat Depremleri Ne Zaman ve Nerede Oldu?
İlk deprem: 6 Şubat 2023 – Saat 04:17 – 7.7 büyüklüğünde – Kahramanmaraş / Pazarcık
İkinci deprem: 6 Şubat 2023 – Saat 13:24 – 7.6 büyüklüğünde – Kahramanmaraş / Elbistan
İlk sarsıntı, Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleşti ve 100 saniyeden uzun sürdü. 9 saat sonra gelen ikinci büyük deprem, artçı değil, farklı bir fay hattının kırılmasıyla oluşan yeni bir ana depremdi.
Bu iki büyük deprem, Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki en büyük depremler olarak kayıtlara geçti.
Hangi İller Etkilendi?
Deprem 11 ilde büyük yıkıma neden oldu:
Kahramanmaraş
Hatay
Gaziantep
Adıyaman
Malatya
Şanlıurfa
Osmaniye
Diyarbakır
Adana
Kilis
Elazığ
Deprem, yalnızca Türkiye’yi değil, Suriye’yi de etkiledi. Türkiye sınırının güneyinde, özellikle Halep, İdlib ve Lazkiye’de büyük yıkımlar yaşandı.
350 bin km²’lik alanı kapsayan felaket, Almanya’nın yüz ölçümü kadar bir bölgeyi etkiledi.
Can Kaybı ve Yaralı Sayısı Ne Kadar?
Resmî açıklamalara göre:
Türkiye’de 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti.
Suriye’de en az 8 bin 476 kişi öldü.
Toplam can kaybı 62 bini geçti.
Türkiye’de 107 bin kişi yaralandı.
Depremden 13 milyon kişi doğrudan etkilendi.
Depremin ardından 45 binden fazla artçı sarsıntı yaşandı ve bölgedeki yıkım daha da arttı.
Deprem Sonrası:
6 Şubat’ta meydana gelen depremler en fazla bina yıkımına ve en büyük göç hareketlerinden birine neden oldu.
Enkaz altında kalan insanları kurtarmak için 141 binden fazla arama-kurtarma görevlisi çalıştı.
102 ülke Türkiye’ye yardım teklifinde bulundu.
94 ülkeden gelen ekipler kurtarma çalışmalarına katıldı.
Bölgeye 500 binden fazla çadır gönderildi.
Ancak zamanında müdahale edilemeyen birçok bölgede, binlerce insan soğuk hava koşullarında hayatını kaybetti.
Depremin Maddi Kayıpları Ne Kadar?
Türkiye’de deprem nedeniyle 518 bin bina tamamen yıkıldı veya ağır hasar aldı.
128 bin bina orta hasarlı hale geldi.
Deprem bölgesinde 2 milyondan fazla insan barınma sorunu yaşadı.
5 milyondan fazla kişi farklı şehirlere göç etmek zorunda kaldı.
Depremin Türkiye’ye maliyeti: 148.8 milyar dolar
Depremin Suriye’ye maliyeti: 5.1 milyar dolar
Toplamda 153.9 milyar dolarlık zararla, dünya tarihindeki en yüksek maliyetli depremlerden biri oldu.
Depremin Türkiye ve Dünya Üzerindeki Etkileri
Türkiye’de 10 ilde OHAL ilan edildi.
7 gün boyunca ulusal yas ilan edildi.
Deprem nedeniyle Kuzey Kıbrıs, Kosova, Arnavutluk ve Bangladeş’te de yas ilan edildi.
Ermenistan-Türkiye sınırı, insani yardım amacıyla 30 yıl sonra ilk kez açıldı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 6 Şubat depremlerini “3. Seviye Acil Durum” ilan etti.
Deprem, Türkiye’nin 2023 yılı GSYİH’sinin %9’una denk gelen ekonomik bir kayıp yarattı ve 1999 Marmara Depremi'nin maliyetini 6 kat aşarak en büyük doğal afet zararı olarak kayıtlara geçti.
Türkiye’nin Depreme Hazırlıklı Olup Olmadığı Tartışması..
6 Şubat depremlerinin ardından en çok sorulan sorulardan biri “Türkiye gerçekten depreme hazır mı?” oldu.
1999 Gölcük Depremi’nden sonra alınan önlemler yetersiz kaldı.
Mühendislik standartlarına uygun olmayan binaların büyük kısmı çöktü.
Afet müdahale sistemlerinde aksaklıklar yaşandı.
Yardımların zamanında ulaşmaması büyük eleştirilere neden oldu.
Depremin ardından Türkiye’nin kentsel dönüşüm projeleri hız kazandı, ancak afet yönetimi konusunda yapılması gerekenler hâlâ gündemde.
Geleceğe Dair Dersler..
Bir Daha Böyle Bir Felaket Yaşanmaması İçin Ne Yapılmalı?
Deprem yönetmeliklerine uymayan tüm binalar yıkılıp yeniden inşa edilmeli.
Kentsel dönüşüm projeleri hızlandırılmalı.
Deprem çantası, toplanma alanları gibi bilinçlendirme kampanyaları artırılmalı.
Arama kurtarma ekipleri her şehirde güçlendirilerek eğitilmeli.
Fay hatları üzerindeki yapılaşma kesinlikle yasaklanmalı.
Türkiye Deprem Gerçeğiyle Yüzleşmeli!
6 Şubat 2023, Türkiye’nin deprem gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Binlerce insanın yaşamını kaybettiği, milyonlarca insanın evsiz kaldığı bu büyük felaket, alınması gereken önlemlerin ertelenmemesi gerektiğini gösterdi.
Türkiye, 6 Şubat 2023 sabahına, tarihe "asrın felaketi" olarak kazınan bir depremle uyandı. Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem, 11 ili enkaza çevirdi, on binlerce vatandaşımızı hayattan kopardı, milyonlarca insanı evsiz bıraktı.
Bu büyük felaketin yıl dönümünde, hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, geride kalanlara sabır ve başsağlığı diliyoruz. Acımız hâlâ taze, kayıplarımız unutulmaz...
Gazetemiz, 6 Şubat’ta yaşanan bu büyük felaketi, kayıplarımızı ve alınması gereken dersleri hatırlatmaya devam edecektir. Unutmamak ve unutturmamak için…
