Dünyada Ölçülen En Düşük ve En Yüksek Sıcaklık Kaç Derecedir? Sıcaklıklar Hakkında 10 İlginç Bilgi!

Dünya üzerindeki sıcaklıklar, bulunduğumuz konuma, mevsime ve birçok coğrafi faktöre bağlı olarak büyük farklılıklar gösterir.

Gezegenimiz, kutup bölgelerindeki dondurucu soğuklardan çöllerdeki kavurucu sıcaklara kadar geniş bir sıcaklık yelpazesine ev sahipliği yapar.

Bu ekstrem sıcaklıklar, sadece bilimsel birer merak konusu olmakla kalmaz, aynı zamanda iklim, coğrafya ve yaşamın uyumu hakkında bize önemli ipuçları verir.

İşte gezegenimizde bugüne kadar kaydedilen en düşük ve en yüksek sıcaklıklar ile bu ekstrem koşullara dair ilgi çekici bilgiler:

Video Üretiminde Yeni Çağ! Google Veo 3 ile Film Bile Yapabilirsiniz!

İçeriği Görüntüle

Antarktika’daki Rekor Soğukluk -89,6°C!

Güney Kutbu dünyanın en soğuk yeri değil ama en düşük sıcaklık orada ölçüldü

Antarktika'da bulunan Vostok İstasyonu’nda, şimdiye dek dünyada ölçülen en düşük sıcaklık kaydedildi: -89,6 derece.

İlginç Not: Bu sıcaklık, atmosferin bile donmaya başladığı ve solunumun bile zorlaştığı bir seviyedir. Metalin bile kırılganlaştığı, lastiklerin donduğu koşullar hüküm sürer.

Ancak bu, Güney Kutbu’nun sürekli kar aldığı ve bu nedenle en soğuk yer olduğu anlamına gelmez. Antarktika, her ne kadar daimi olarak kar ve buzla kaplı olsa da, aslında dünyanın en kurak bölgelerinden biridir.

Soğuk hava, nadiren yağan karı hemen dondurarak yıllar boyunca biriktirir. Bu da kıtanın buzlarla kaplı kalmasını sağlar.

Ortalama sıcaklık bakımından da güney kutbu önde

Güney Kutbu’nun ortalama sıcaklığı -49°C ile Kuzey Kutbu’ndan 2 derece daha düşüktür.

Bunun sebepleri arasında deniz seviyesinden daha yüksek olması, güneş ışınlarını daha az alması ve ısıyı hızlı kaybetmesi yer alıyor.

Buzların %90’ı bu bölgede bulunur ve bazı yerlerde buzul kalınlığı 600 metreyi bulur.

Kuzey Kutbu yüzen bir buz tabakasıdır

Kuzey Kutbu’nun altında kara yoktur, yalnızca okyanus vardır ve bu nedenle yüzeyde bulunan buz tabakası adeta yüzen bir platformdur.

İlginç bir bilgi olarak, bu bölgede bulunan taşların tamamı göktaşı kökenlidir.

En Düşük Sıcaklıklar

• En Düşük Hava Sıcaklığı (Antarktika Vostok İstasyonu): Dünyada tespit edilen en düşük hava sıcaklığı, Güney Kutbu'nda, Antarktika'daki Vostok İstasyonu'nda -89,6 °C olarak 21 Temmuz 1983'te ölçülmüştür. Bu sıcaklık rekoru hala geçerlidir.
• En Düşük Uydu Ölçümü (Doğu Antarktika Platosu): Uydular aracılığıyla yapılan ölçümlerde ise Doğu Antarktika Platosu'nda -93,2 °C'ye kadar düşen yüzey sıcaklıkları tespit edilmiştir. Bu, doğrudan bir yer istasyonu ölçümü olmasa da, Dünya'daki en soğuk noktalardan birine işaret etmektedir.
• Güney Kutbu'nun Soğukluk Nedenleri:
  • Yükseklik: Güney Kutbu, deniz seviyesinden daha yüksekte yer alır.
  • Güneş Işığı: Daha az güneş ışığı alır ve güneşin battığı dönemlerde bu ışığın getirdiği ısıyı hızla kaybeder.
  • Buz Kütlesi: Dünyadaki buzların %90'ı Güney Kutbu'ndadır ve buzlar denizin altında 600 metre derinliğe kadar iner. Bu devasa buz kütlesi, bölgenin sürekli soğuk kalmasına katkıda bulunur.
• Güney Kutbu'nun Kuraklığı: Güney Kutbu, sürekli karla kaplı olmasına rağmen, dünyanın en az yağış alan çöllerinden daha kuraktır. Soğuk hava, düşen her yağışı dondurup koruduğu için sürekli kar ve buzlarla örtülüdür.
• Kuzey Kutbu ile Karşılaştırma: Ortalama sıcaklık olarak Güney Kutbu (-49 °C), Kuzey Kutbu'ndan 2 °C daha soğuktur. Bunun nedeni, Kuzey Kutbu'nun altında herhangi bir kara parçası olmaması, denizin üstünde yüzen bir buz kütlesi olmasıdır.

Dünyanın En Yüksek Sıcaklığı: 58°C ile Libya

Libya’nın El-Azizia şehri tarih yazdı

13 Eylül 1922 tarihinde Libya'nın El-Azizia kentinde gölgede ölçülen 58 derece, bugüne kadar kayda geçen en yüksek sıcaklık olarak tarihe geçti.

Bu değer, güneş altında hissedilen sıcaklıktan çok daha fazlasını ifade ediyor.

Yüksek sıcaklık tek başına yeterli değildir

Yüksek sıcaklık, insanı bunalıma sürükleyen tek etken değildir. Havadaki nem oranı, sıcaklığın ne kadar hissedildiğini doğrudan etkiler.

Kuru bir havada 35 derece çok rahatsız edici gelmezken, nem oranı yüksek havalarda 25 derece bile bunaltıcı olabilir. Çünkü ter buharlaşamaz ve vücut serinleyemez.

Mutlak Sıfır: Hareketin Durdurulduğu Nokta

Dünyada ölçülemese de teorik sınır: -273°C

Bilimsel olarak maddenin hareketinin tamamen durduğu nokta olan mutlak sıfır, -273 derece olarak kabul edilir.

Fizikte teorik olarak ulaşılabilen en düşük sıcaklık -273.15 °C (-459.67 °F)'dir ve buna 'Mutlak Sıfır' denir. Bu sıcaklıkta atomların ve moleküllerin hareketleri teorik olarak tamamen durur.

Evrende bilinen hiçbir yer mutlak sıfıra ulaşmamıştır, ancak laboratuvar ortamında bu değere çok yaklaşılmıştır.

En Yüksek Sıcaklıklar

• En Yüksek Hava Sıcaklığı (Libya, El-Azizia): Dünya'da bugüne kadar saptanabilen en yüksek hava sıcaklığı, gölgede 13 Eylül 1922 tarihinde Libya'da El-Azizia'da 58 °C olarak ölçülmüştür. Ancak bu ölçümün doğruluğu konusunda tartışmalar bulunmaktadır ve bazı kaynaklar bu rekoru geçersiz kabul edebilir.
• En Yüksek Resmi Hava Sıcaklığı (Death Valley, ABD): Amerikan Ulusal Hava Durumu Servisi (NWS) tarafından doğrulanmış en yüksek hava sıcaklığı, 10 Temmuz 1913'te ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Furnace Creek, Ölüm Vadisi'nde (Death Valley) 56,7 °C olarak kaydedilmiştir. Bu ölçüm genellikle dünya rekoru olarak kabul edilir.
• Nem ve Hissedilen Sıcaklık: En yüksek sıcaklık, her zaman insanı en fazla rahatsız eden sıcaklık anlamına gelmez. Havadaki nem (rutubet) çok önemli bir rol oynar. Kuru havada 35 °C'de terleyebildiğiniz için fazla bir rahatsızlık duymayabilirsiniz, ancak nemli, suya doymuş havada 25 °C bile bunalma hissi verebilir. Hava doygunluğa ulaştığında ter buharlaşamaz ve vücut soğuyamaz.
• Diğer Ekstrem Sıcaklık Noktaları:
  • Dasht-e Lut, İran: Uydudan yapılan ölçümlerde, İran'daki Dasht-e Lut Çölü'nün bazı bölgelerinde zemin sıcaklıklarının 70 °C'nin üzerine çıktığı tespit edilmiştir. Bu, hava sıcaklığı olmasa da yüzeydeki aşırı ısınmayı göstermektedir.
  • Küresel Isınma ve Etkileri: Dünya üzerindeki ortalama sıcaklık 5-10 °C artsa, Grönland ve Antarktika'daki buzullar erir, okyanuslardaki su düzeyi 100 metre artar ve dünya haritası önemli ölçüde değişirdi. Bu durum, küresel iklim değişikliğinin potansiyel ciddi etkilerini vurgulamaktadır.

Hava Sıcaklığı Rekoru (Furnace Creek, Death Valley, ABD):

• Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından kabul edilen en yüksek resmi hava sıcaklığı, 10 Temmuz 1913'te ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Ölüm Vadisi'nin (Death Valley) Furnace Creek bölgesinde kaydedilen 56.7 °C (134 °F)'dir. Bu sıcaklık, "canlı bir fırının" içine girmek gibi hissedilir.
• İlginç Not: Daha önce 1922'de Libya'da El-Azizia'da kaydedilen 58 °C'lik rekor, ölçüm ekipmanı ve metodolojisi konusundaki şüpheler nedeniyle 2012 yılında WMO tarafından geçersiz sayılmıştır.

Yüzey Sıcaklığı Rekoru (Dasht-e Lut, İran):

• Uydu ölçümlerine göre, İran'daki Dasht-e Lut (Boşluk Çölü) dünyanın en sıcak yüzeylerinden biridir. Bazı yıllarda burada yüzey sıcaklıklarının 70.7 °C (159.3 °F)'ye ulaştığı tespit edilmiştir. Bu, araç lastiklerinin bile eriyebileceği bir sıcaklıktır.
• İlginç Not: Bu çöl, Dünya'nın en kurak ve yaşamın neredeyse imkansız olduğu bölgelerinden biridir.

• Yüksek Sıcaklıklarda Nem Etkisi:

  • Hissedilen sıcaklık, sadece termometrenin gösterdiği değerle değil, havadaki nem oranıyla da yakından ilişkilidir.
  • Yüksek nem, terin buharlaşmasını engelleyerek vücudun serinlemesini zorlaştırır ve "bunalma" hissini artırır.
  • Bu yüzden 25 °C'lik nemli bir hava, 35 °C'lik kuru havadan daha rahatsız edici hissedilebilir.
  • 

• İnsan Vücudu İçin Limitler:

  • İnsan vücudu, terleme yoluyla kendi iç sıcaklığını kontrol etmeye çalışır.
  • Ancak belirli bir eşiğin üzerinde (genellikle 40-42 °C civarında) vücut sıcaklığı yükseldiğinde, hücreler ve organlar hasar görmeye başlar.
  • Aşırı sıcaklarda hayatta kalabilmek için sürekli hidrasyon ve gölgede kalmak esastır.

İklim Değişirse Dünya Haritası da Değişir

Ortalama sıcaklık artarsa deniz seviyesi yükselebilir

Bilim insanlarına göre, Dünya’nın ortalama sıcaklığı 5-10 derece artarsa, Grönland ve Antarktika’daki buzullar erir.

Bu da deniz seviyesini yaklaşık 100 metre yükseltebilir ve dünya haritası önemli ölçüde değişebilir. Bu ihtimal, iklim değişikliğinin küresel etkilerini gözler önüne seriyor.

Dünyada Ölçülen En Aşırı Sıcaklıklar Hakkında 10 İlginç Bilgi

1. Tarihe Geçen En Soğuk Gün
   -89.2°C ile Antarktika’daki Vostok İstasyonu, 21 Temmuz 1983'te resmen kaydedilen en düşük hava sıcaklığına ev sahipliği yaptı.

2. "Kuru Çöl" Değil, "Buz Çölü"
   Antarktika her ne kadar karla kaplı olsa da, yılda yalnızca 10 mm kadar yağış alır. Bu özelliğiyle Sahra Çölü’nden bile kurudur.

3. Donarken Genleşen Tek Sıvı: Su
   Suyun donarken hacmi yaklaşık %9 oranında genişler. Bu, göllerde buzun neden hep yüzeyde olduğunu açıklar.

4. En Yüksek Sıcaklık: Ölüm Vadisi’nden Cehennem Esintisi
   56.7°C ile Kaliforniya’daki Death Valley (Furnace Creek) 10 Temmuz 1913'te dünyanın ölçülen en yüksek sıcaklığına ulaştı.

5. Aslında Daha da Sıcak!
   İran’ın Lut Çölü’nde 2005 yılında yapılan uydu ölçümleri, toprak yüzeyinde tam 70.7°C’ye ulaşıldığını gösterdi. Ancak bu ölçüm hava sıcaklığı değil, yüzey sıcaklığıdır.

6. Kuzey Kutuplarından Daha Soğuk Bir Yer: Oymyakon
   Sibirya’daki bu köy, -67.7°C ile dünyada yaşanılan en soğuk yer olarak bilinir. Burada nefesiniz havada kristalleşebilir.

7. Çöldeki Geceler Donabilir!
   Sahra gibi sıcak çöllerde gündüz sıcaklığı 45°C’ye çıkarken, gece 0°C’nin altına inebilir. Aşırı sıcaklık farkı çölde hayatta kalmayı zorlaştırır.

8. Tuz Gölü, Tuzdan Önce Güneşi Sever
   İran’daki Dasht-e Kavir ve Dasht-e Lut gibi tuz çölleri, güneş ışınlarını doğrudan yansıtmadığı için ısıyı içine çeker ve bu da yüzey sıcaklığını anormal derecede artırır.

9. Soğuktan Koruyan Kar mı?
   Evet! Kalın kar tabakası, altındaki toprağı daha sıcak tutar. Antarktika’da donmuş toprağın üstünde kamp kurmak, çıplak toprağa göre daha "ılımandır."

10. İnsan Vücudu Bu Sıcaklıklarda Ne Yapar?

    • 60°C üzeri: Terleme durur, organlar zarar görmeye başlar.

    • -50°C altı: Açıkta kalan cilt dakikalar içinde donar; hipotermi riski çok yüksektir.

İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!

Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!

Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!

Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!