İstanbul’da 19 litrelik damacananın satış tarifesi 110 lira olarak belirlenmiş olmasına karşın, fiyatlar 135 ila 195 lira arasında değişiyor. Elinde boş damacana bulunmayan tüketiciler ise 250 ila 300 liraya varan bedellerle karşılaşıyor.
Suyun maliyeti yalnızca yüzde 3
Araştırmalara göre, satılan suyun maliyeti toplam fiyatın sadece yüzde 1 ila 3’ü arasında. 150 liraya satılan bir damacananın içindeki suyun gerçek maliyeti yaklaşık 1,5 ila 3 lira civarında. Geri kalan tutar ise ambalaj, nakliye, reklam ve pazarlama giderlerinden oluşuyor.
Resmî tarifeye uyan yok
İstanbul Sucular ve Meşrubatçılar Odası verilerine göre, belirlenen resmî satış fiyatı 110 lira. Ancak bugün bu tarifeye uyan neredeyse hiçbir marka kalmadı. Oda Başkanı Ahmet Turan Akkaya, “Hiçbir gerekçe yokken yapılan zamları kabul etmiyoruz. Markaları Ticaret Bakanlığı’na şikâyet ettik” açıklamasında bulundu.
Pazar yabancıların kontrolünde
Akkaya, içme suyu pazarında yerli markaların neredeyse kalmadığını belirterek, “Sektörün büyük bölümü yabancı şirketlerin elinde. 22 su firması yabancı sermayeye ait. Bu durum hem fiyat hem sağlık açısından risk oluşturuyor” dedi.
Rekabet Kurumu cezası caydırmadı
Rekabet Kurumu, mayıs ayında iki büyük su firmasına 26 milyon lira idari para cezası kesti. Ancak uzmanlar, bu cezanın firmaların ciroları karşısında “devede kulak” kaldığını, piyasada sessiz bir kartel düzeni oluştuğunu ifade ediyor.
Hijyen ve hizmet kalitesi tartışılıyor
Son dönemde özellikle damacana sularla ilgili kirli ve yosunlaşmış bidonlar hakkında çok sayıda şikâyet geliyor. Teslimatlarda yaşanan gecikmeler ve kuryelerin çalışma koşulları da müşteri memnuniyetini olumsuz etkiliyor.
Restoranlarda suya fahiş fiyat
Restoranlarda 330 mililitrelik suyun fiyatı 30 liradan 90 liraya kadar çıkıyor. Bazı işletmelerin bir şişe sudan yüzde 500’ü aşkın kâr elde ettiği belirtiliyor. Aksaray’da bir restoranın iki adet küçük suyu 170 liraya satması üzerine firmaya ceza kesildiği bildirildi.
Tüketiciler “hizmet bedeli” altında zamdan şikâyetçi
Toptancılarda 19 litrelik damacana 35 liraya satılırken, eve servisle verilen ürünlerde fiyat 150 lirayı aşıyor. Aradaki fark, firmaların “teslimat ve hizmet ücreti” adı altında ek bedel talep etmesiyle açıklanıyor.
Uzmanlar, içme suyu sektöründe fiyat artışlarının piyasa denetimiyle yakından izlenmesi gerektiğini vurguluyor.
