Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde Neolitik Dönem’in en önemli yerleşimlerinden biri olarak kabul edilen Çayönü Tepesi’nde yürütülen 2025 yılı kazı çalışmalarında 8 mezar gün yüzüne çıkarıldı.
ÇOMÜ Müzecilik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Sarıaltun başkanlığında, Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ömür Dilek Erdal koordinasyonunda Mayıs ayından bu yana sürdürülen kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle alanında uzman arkeolog ve antropologların katılımıyla gerçekleştiriliyor.
Neolitik ve İlk Tunç Çağı’na ait bulgular
Kazılarda tespit edilen mezarlardan 1’inin Neolitik Dönem’e, 7’sinin ise İlk Tunç Çağı II dönemine ait olduğu belirlendi. Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, “Neolitik Dönem’e ait mezar, Kanallı Yapılar Evresi’ne ait bir yapının batı kenarında basit bir gömü şeklinde ortaya çıkarıldı. İlk Tunç Çağı II dönemine ait mezarlar ise gömü biçimleri açısından farklılık göstermektedir” dedi.
Bu kapsamda 3 basit toprak, 2 küp, 2 de taş kapaklı ve sandık tipi mezar belgelendi. Mezarların içerisinde ölü hediyesi olarak bırakılmış 9 adet tüm kap bulundu. Ayrıca mezarların çevresinde, mimari olarak mezarları taklit eden 2 adet ‘hediye çukuru’ tespit edildi. Çukurlardan biri boşken, diğerinde dış mezar hediyesi olarak 5 kap bulundu.
Çayönü’nün arkeolojik önemi
Elde edilen bulguların Çayönü Tepesi’nin yalnızca Neolitik Dönem’de değil, İlk Tunç Çağı’nda da ritüel ve gömü uygulamaları açısından önemini koruduğunu ortaya koyduğunu belirten Sarıaltun, “Söz konusu mezarlar, dönemin inanç sistemi, ölü gömme gelenekleri ve toplumsal yapısına ilişkin önemli bilimsel veriler sunmaktadır” ifadelerini kullandı.
