Enflasyonun en çok etkilediği kalemlerden biri olan mutfak harcamaları, dar gelirli ailelerin en temel sorunu haline geldi. Bursa’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sadece temel gıda ihtiyaçları için ayırabileceği 5.000 TL’lik bir bütçe hâlâ yeterli olabilir mi? Güncel fiyatlar ve kalem hesaplarla yanıt aradık.
Temel Gıda Listesi, Artık Lüks Harcama Gibi…
Market raflarındaki fiyatlar hızla değişiyor. Bursa’daki zincir marketler, semt pazarları ve üretici halleri incelendiğinde; tüketici aynı ürünü farklı noktalarda 10-20 TL farkla satın almak zorunda kalabiliyor. Kırmızı etin 700 TL’ye, tavuk etinin ise 130 TL’ye dayandığı günümüzde, aylık 5.000 TL ile mutfağı döndürmeye çalışan ailelerin tercihi artık zorunlu olarak bakliyat, yumurta ve ekmeğe kaymış durumda.
Ortalama Aylık Mutfak Hesabı
2025 Haziran ayı itibarıyla Bursa’da 5.000 TL’lik bir mutfak bütçesiyle alınabilecek temel ürünlerin dağılımı şu şekilde:
- Ekmek (30 adet): 450 TL
- Yumurta (4 koli – 120 adet): 600 TL
- Süt ve yoğurt (12 litre süt, 8 kg yoğurt): 800 TL
- Kuru bakliyat (mercimek, nohut, fasulye toplam 5 kg): 580 TL
- Pirinç, bulgur, makarna (toplam 5 kg): 400 TL
- Sebze-meyve (mevsimlik ve pazardan, haftalık 400 TL): 1.600 TL
- Yağ, salça, şeker gibi temel mutfak malzemeleri: 600 TL
Toplam: 5.030 TL
Bu hesaba et, tavuk, peynir, zeytin, çay, kahvaltılık gibi ürünler dahil değil.
Sağlık mı, Hayatta Kalma mı?
Bu tablo gösteriyor ki, 5.000 TL’lik bütçe bir ailenin temel kalori ihtiyacını karşılamaya yetecek gibi görünse de; dengeli beslenme, protein alımı, çocuk gelişimi ve genel sağlık açısından yetersiz bir düzeyde kalıyor. Besin çeşitliliği sınırlanırken, ürünlerin kalitesi ve uzun vadeli etkileri de göz ardı ediliyor.
Bursa’da pazar alışverişi hâlâ zincir marketlere göre daha avantajlı. Özellikle sabah saatlerinde üretici pazarlarında ya da hal çıkışlarında yapılan alışverişlerle sebze-meyve bütçesi %20 oranında düşürülebiliyor. Ayrıca Tarım Kredi Kooperatif marketleri ve bazı online zincirler, kampanyalarla ailelerin yükünü hafifletmeye çalışıyor.
Gramaj oyunlarına dikkat etmek de bir başka zorunluluk haline gelmiş durumda. Eskiden 500 gram olan ürünler artık 400 gramlık paketlerde aynı fiyatla satılabiliyor. Fiyatı aynı görünen bu ürünler, fark edilmeden toplam bütçeyi zorluyor.
Aylık 5.000 TL ile mutfağı döndürmek Bursa’da hâlâ mümkün. Ancak bu bir geçinme değil, zorunlu kısmalarla hayatta kalma mücadelesi. Et, peynir, sağlıklı yağlar, meyve çeşitliliği ve çocukların protein ihtiyacını göz ardı ettiğinizde bu tablo sürdürülebilir olmaktan çıkıyor.
