Bakü-Grozni seferini yapan AZAL’a ait Embraer 190 tipi uçak, 25 Aralık’ta Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düştü. Kazada 67 kişiden 38’i hayatını kaybederken, 29 kişi kurtuldu. Azerbaycan yetkilileri, uçağın Rus yapımı "Pantsir-S" hava savunma sistemiyle hedef alındığını doğruladı. Bu olay, Pantsir sistemlerinin kapasitesi ve kullanım alanları konusundaki tartışmaları yeniden gündeme getirdi.
Pantsir-S: Mobil Hava Savunma Sistemi
Pantsir, kısa ve orta menzilli hava hedeflerine karşı etkili bir hava savunma sistemi olarak tasarlandı. Rusya’nın Tula kentinde geliştirilen sistem, radar, füze fırlatıcı ve komuta merkezi gibi bileşenlerden oluşuyor. İnsansız hava araçları (İHA), seyir füzeleri, helikopterler ve düşük irtifada uçan hedeflere karşı etkili bir savunma mekanizması sunuyor.
Sistemin Teknik Özellikleri
Pantsir-S1, maksimum 30 kilometre menzildeki hedeflere ulaşabilen "57E6" füze ailesini kullanıyor. Ayrıca, sistem 30 milimetrelik otomatik topu ile düşük irtifadaki hedeflere karşı etkili savunma sağlayabiliyor. 8×8 Kamaz kamyonlarına monte edilen Pantsir, hareket halindeyken de hedeflere saldırı düzenleyebilme kapasitesine sahip.
Yoğun Kullanım Alanları
Pantsir sistemleri, Suriye, Libya ve Rusya-Ukrayna savaşında sıklıkla kullanıldı. Bunun yanı sıra askeri üsler, karargahlar, havalimanları gibi kritik altyapıları korumada önemli bir rol oynuyor. Cezayir, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi ülkelerin envanterinde de bulunan sistem, geniş bir kullanıcı ağına sahip.
Kaza ve Soru İşaretleri
Aktau’da meydana gelen kazada, Pantsir’in uçağı hedef almasının ardından sistemin etkinliği ve sınırlamaları üzerine tartışmalar yeniden alevlendi. Uzmanlar, yoğun elektronik harp koşullarında sistemin bazı zayıf yönlerinin ortaya çıktığını ifade ediyor.
AZAL kazası, hava savunma sistemlerinin güvenilirliği ve uluslararası arenada kullanım amaçları hakkında ciddi soru işaretleri yaratmaya devam ediyor.