Son zamanlarda teknoloji dünyasında adını sıkça duymaya başladığımız DeepSeek, Çin menşeli bir yapay zeka destekli arama motoru olarak dikkat çekiyor. Ancak, sadece bir arama motoru olmanın ötesinde, dünya genelinde büyük bir yankı uyandıran DeepSeek’in neden Türkiye’de kullanılmaması gerektiği konusuna da değinmek gerekiyor. Çin’in dijital dünyadaki adımları, sadece teknoloji alanında değil, insan hakları konusunda da ciddi soru işaretleri yaratıyor.
DeepSeek Nedir?
DeepSeek, Çin merkezli bir yapay zeka şirketi tarafından geliştirilen ve büyük dil modelleriyle çalışan bir arama motoru ve yapay zeka asistanı. Temel olarak, Google ve Bing gibi arama motorlarının bir alternatifi olmayı hedefliyor. Yapay zeka ile güçlendirilmiş bu sistem, internet üzerindeki bilgileri daha hızlı ve etkili bir şekilde analiz ederek kullanıcılara sunmayı amaçlıyor.
Ne İşe Yarıyor?
- Arama Motoru: DeepSeek, Google’ın sunduğuna benzer bir arama deneyimi vaat ediyor. Ancak Çin’de Google yasak olduğu için, yerel bir alternatif olarak güçlü bir şekilde destekleniyor.
- Yapay Zeka Destekli Cevaplar: Kullanıcılara karmaşık sorulara detaylı cevaplar verme konusunda iddialı. Yapay zeka, kullanıcıların sorduğu soruları analiz ederek, en uygun bilgiyi sunuyor.
- Veri Analizi ve Tahminler: DeepSeek, büyük veri kümelerini analiz ederek piyasa eğilimleri, tüketici davranışları ve hatta politik konular hakkında öngörüler yapabilen bir yapıya sahip.
Çin’in Dijital Hamlesi!
Çin, yıllardır kendi dijital ekosistemini kurarak Batılı şirketleri kendi pazarından çıkarmaya çalışıyor. Google, Facebook, Instagram, X (Twitter) gibi platformların Çin’de yasak olması, bunun en büyük örneklerinden biri. Çin, dünya çapında teknolojik üstünlük sağlamak için DeepSeek gibi yerel alternatifler üreterek global pazara da açılmayı hedefliyor.
Ancak buradaki kritik nokta şu: Çin hükümeti, kendi ürettiği teknolojileri tamamen kontrol altında tutuyor. DeepSeek gibi platformlar, Çin hükümetinin sıkı sansür politikalarına tabi ve kullanıcı verilerinin nasıl işlendiği konusunda ciddi şeffaflık sorunları bulunuyor.
Türkiye’de Neden Kullanılmamalı?
DeepSeek’in teknolojik açıdan ne kadar başarılı olduğu bir yana, Türkiye’de yaygınlaşmasının ahlaki ve politik açıdan ciddi sakıncaları bulunuyor. Bunun başlıca nedenlerinden biri Çin’in Uygur Türklerine yönelik baskıcı politikaları.
- Uygur Türklerine Zulüm: Çin, yıllardır Doğu Türkistan’daki Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlalleriyle gündemde. Binlerce Uygur, toplama kamplarında zorla tutuluyor, kültürel kimlikleri yok edilmeye çalışılıyor. Çin hükümeti, Uygurların kimliklerini ve inançlarını sistematik şekilde bastırmaya devam ediyor.
- Siber Gözetim ve Veri Güvenliği: DeepSeek gibi arama motorları, kullanıcı verilerini izleyebilir ve Çin hükümetine iletebilir. Google veya diğer Batılı arama motorları da veri toplasa da, Çin hükümeti bu verileri daha agresif bir şekilde kontrol etme eğiliminde.
- Çin Teknolojisine Bağımlılık: Eğer DeepSeek Türkiye’de yaygınlaşırsa, yerel kullanıcılar farkında olmadan Çin merkezli bir arama motoruna bağımlı hale gelecek ve bu da Çin’in dijital dünyada daha fazla güç kazanmasını sağlayacak.
Türkiye’nin Teknoloji Politikası ve Alternatifler
Türkiye, kendi dijital bağımsızlığını sağlamak için yerli arama motorları ve yapay zeka destekli sistemlere yatırım yapmalı. Batılı veya Çinli devlerin sunduğu platformlar yerine, yerli ve bağımsız alternatifler geliştirilerek veri güvenliği sağlanmalı.
- Yerli Arama Motorları Desteklenmeli: Türkiye’de Yaani gibi yerli arama motorları geliştirilerek güçlendirilmeli.
- Batılı Alternatifler Daha Güvenilir: Google, Bing veya DuckDuckGo gibi platformlar, Çin merkezli bir sistemden çok daha güvenli bir seçenek sunabilir.
DeepSeek Kullanmak ya da Kullanmamak!
Eğer DeepSeek Türkiye’de yaygınlaşırsa, bu Çin’in dijital alandaki etkisini artırırken, insan hakları ihlallerine sessiz kalmak anlamına gelir. Özellikle Uygur Türkleri gibi kardeşlerimize yapılan zulmü göz önüne aldığımızda, böyle bir teknolojiye destek vermek doğru bir tercih olmaz.
Çin’in baskıcı politikalarına tepki göstermek ve dijital bağımsızlığımızı korumak için DeepSeek gibi platformlara mesafeli durmak en doğru seçenek olabilir.