Sultan II. Murad'ın saltanat döneminde İnegöl coğrafyasında, doğrudan, hükümdar adına yapılmış bir hayri tesis yoktur.

Ancak, Sultan II. Murad, kendinden önce Osmanlı hükümdarlarının İnegöl coğrafyasında yapmış oldukları hayri tesisleri ve de vakıfları, sosyal hizmet ünitesi olarak-takdir etmiş ve geçerliliklerini onaylamıştır.

Böylece geçmiş yıllarda, İnegöl coğrafyasında kurulmuş olan bütün vakıf tesisleri, üstlenmiş oldukları hizmetlerini sürdürmüşlerdir.

Bu cümleden olmak üzere İnegöl coğrafyasında, Cebel-i Ermeniye/ Cebel-i Kureyş ve Ahi Dağı gibi değişik isimler ile anılan yörede bulunan bir takım mezraaları ve bu arada Anastas Yeri olarak anılan İmad Bey/Akbıyık Köyünü Sultan II. Murad, Akbyık Sultan Ahmed Şemseddin Efendiye mülk olarak temlik etmiştir.

Ardında da Akbıyık Sultan tarafından vakıf haline dönüştürülen bu taşınmazlar, ilgili mahkemece tescilleri yapılarak onaylanmıştır.

Sultan II. Murad devrinde, dolaylı olarak, İnegöl coğrafysında yapılmış olan hayri tesislere gelince baş müsahip ve danışmanları bulunan Mühtedi Sarı İshak Paşa ile Amasya kökenli Nurettin Hamza Bey'den bahsetmek durumundayız.

Her iki devlet adamının-başta Bursa olmak üzere- Manisa, İzmir Kemal Paşa ve Balıkesir'de hayri tesisleri olmuştur.

Ancak bu iki devlet adamından Sırp asılı Mühtedi Sarı İshak Paşa, siyasi genel durum gereği, zaman içinde bütün hayri eserlerini-istibdal yoluyla Rumeli'ye aktarmıştır.

Bu nedenle Mühtedi Sarı İshak Paşa'nın vakıf konusu olan hayri eserleri, ağırlıklı olarak, Üsküp ve civarında toplanmıştır.

Amasya kökenli Nurettin Hamza Bey'e gelince bu zat, Bursa'da kendi ismiyle anılan semtte cami, medrese, imaret, türbe ve benzeri ünitelerden oluşan geniş bir küllliye tesis eylemiştir.

Bu tesislerin işletme masraflarını karşılamak için de bir çok vakıf bırakmıştır.

Hamza Bey Vakıfları'nın bir çoğu, İnegöl coğrafyasındadır.

Başta Hamza Bey Köyü olmak üzere Bilal, Süpürtü ve Küçükyenice köylerine ait vergi gelirleri Bursa'daki Hamza Bey Külliyesi'ne aittir.

Sultan II. Murad devriyle bağlantılı olarak dört devlet adamının, İnegöl coğrafyası ile ilgisi görülmektedir.

Bunlar Mezit Bey, Sarı İshakpaşa, İnegöllü İshakpaşa ve Hamzabey'dir.

Bu isimleri de yarınki yazımızda paylaşmaya başlayalım.