Şuayb dedi ki: Bana sekiz yıl çalışmana karşılık şu iki kızımdan birini sana nikahlamak istiyorum. Eğer on yıla tamamlarsan artık o kendinden; yoksa sana ağırlık vermek istemem. İnşallah beni iyi kimselerden bulacaksın. (KASAS 27)

TASAVVUFTA 10 SAYISI:10 sayısı tasavvufta önemli bir yer tutar. Tasavvufi yorumda 10 sayısı kemal, olgunlaşma özelliğine sahiptir. Yine bu yoruma göre; İnsan hayatında 10'ar yıllık devreler vardır. İnsan ömründeki her 10 yıl, farklı özellikler içerir. Her 10 yılda bir insan, farklı bir yapı ve imtihan içine girer.[1]

İşte bu yoruma göre; Hz.Musa da Hz.Şuayb'ın yanında 10 yıllık bir eğitim ve olgunlaşma döneminden geçmiştir. Bu 10 yılın sonunda kendisine peygamberlik verilecektir.

EVLİLİK TEKLİFİ: Hz. Şuayb'ın (a.s.) evlilik çağında bulunan kızlarından birini Hz.Musa ile evlendirmek ister. Ayet-i kerimedeki diyalog da bu sırada yaşanır. Şuayb (a.s.), kızıyla evlenmesini Hz. Musa'ya (a.s.) teklif etmiştir. Kurtubi bu ayetten hareketle der ki: "Bu ayet, kız velisinin, bir erkeğe, kızıyla evlenmesini teklif ettiğini ifade eder. Bu, uygulanagelen bir sünnettir.[2] Hz. Ömer (r.a) kızı Hafsa'yı, önce Hz.Ebubekir sonra da Hz. Osman ile evlendirmek istemiştir. Bu hayırlı iş için teklifte bulunmuştur.[3]

Hz.Hatice de (r.a.) Rasulullah Efendimiz'e (s.a.v.) kendisiyle evlenmesini teklif etmişti. Demekki kişi, hayırlı gördüğü bir adaya evlilik teklifinde bulunabilir. Bu teklifi bir veli aracılığı ile de yapabilir. Hz.Musa, Hz.Şuayb'ın kızlarından, yaşı küçük olan Safura ile evlenir. Toplam hizmeti 10 sene olunca müsaade alıp ailesi ile ayrılır.

Hz.Musa (a.s.) on yıl boyunca hayvanların idaresinde kullandığı asayı, oradan ayrılıp giderken de beraberinde götürür. İşte o asa, Fravun ve sihirbazlarla mücadelesinde mucizeye dönüşen asadır. Hz.Şuayb, damadını ve kızını yolcu ederken, koyunlarının bir kısmını da hediye eder. Sonrasında Tur-i Sina'da Hz.Musa'ya peygamberlik verilir. Fravun'a giderek mücadele etmesi emredilir.[4]

HÜLASA: Bu kıssadan anlıyoruz ki; nikah öncesi adayları tanımak ve güvenilir olup olmadıklarını görmek önemlidir. Günümüzdeki söz ve nişanlılık dönemi bu açıdan değerlendirilebilir.

Hz.Musa, Hz.Şuayb'ın yanında 10 sene çalıştı. İnsanı tanımanın en güzel yollarından biri onun iş hayatına bakmaktır.

Bir kimse Hz. Ömer'in yanında başka birisinden övgüyle bahsetmişti. "Onu gerçekten tanıdığını mı, düşünüyorsun?" diyen Hz.Ömer, adama üç soru sordu: 1- "Onunla bir yolculuk yaptın mı?"2 "Onunla hiç alışverişte bulundun mu?" 3- "Onunla hiç komşuluk ettin mi?" Hayır cevabını alan Hz. Ömer (r.a) dedi ki: "Allah'a yemin ederim ki, sen onu tanımıyorsun!" [5]

İnsanı tanımak için bir noktaya daha dikkat çekelim Can. İnsanın gerçek yüzü, kavga ve tartışmada ortaya çıkar. Düşmanın da öyle, dostun da...


[1] İbn-i Arabi, Fütuhat-i Mekkiyye/ Fususül - Hikem

[2] Kurtubi, X, 271

[3] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü't-Tefasir

[4] Kasas suresi 20-40/ İbn-i Kesir