Kur?an-ı Kerim?i okuma ve anlama fırsatını bulanlar Kur?an?daki şu inceliği fark ederler. Bazı kavramlar diğer kavramlara temel teşkil ediyor ve yine bazı ibadetlerin yapılmasının temelini teşkil ediyor. İşte bu temel kavramların en önemlilerinden biri de ?Sabır? kavramıdır. İnsanın ulaşabileceği yüksek dereceler ve hayırlar en çok sabır ile elde edilmektedir.

Kur?an-ı Kerim?de sabır ile ilgili birçok ayet vardır ve bu ayetlere baktığımızda, önce bazı tavsiyelerde bulunuluyor ve peşinden sabır övülüyor. Örneğin:?Sizin yanınızdaki tükenir, Allah katında olan ise kalıcıdır. Elbette sabredenlere, yapmakta olduklarının en güzeliyle mükafatlarını vereceğiz.?(Nahl?96) ayetinde anlatıldığı gibi dünya ve içindekiler için Allah?ın dininden yüz çevirmeyin. Dünyanın geçici zevklerini kalıcı olanla değiştirmeyin. Dünyanın yalancı parıltıları sizi cezp etmesin. Bunun için de sabredin. Eğer sabrederseniz Yüce Rabbimiz size şöyle müjde veriyor:?Ey Muhammed Bizim adımıza de ki, ?Ey iman eden kullarım Rabbinize karşı gelmekten sakının. Bu dünyada iyilik yapanlar için (Ahirette) bir iyilik vardır. Allah?ın yeryüzü geniştir. Sabredenlere mükafatları elbette hesapsız olarak verilir.?(Zümer?10)

Resulullah(sav) bir gün sahabenin bulunduğu yere gelerek onlara sordu: - ?Siz mü?min misiniz?? [Resulullah(sav)?ın eğitim metotlarından birisi de soru-cevap metoduydu. Bu olay da bir örneğidir.]

Sahabeden kimse cevap vermeyince Hz.Ömer(ra):

-?Evet, Ya Resulellah? diye cevap verdi. Resulullah(sav) yine sordu:

-?Sizin imanınızın alameti nedir??

Oradakiler:

-?Biz genişliğe karşı şükür, belaya karşı sabır, kazaya karşı rıza gösteririz.? deyince, Resulullah(sav):

-?Ka?be?nin Rabbine yemin ederim ki böyle olanlar mü?mindirler?.

Hz. Ömer(ra), Ebu Musa el Eşari?ye gönderdiği mektupta şöyle diyor: ?Sabra yapış. Bil ki sabır iki çeşittir. Birisi diğerinden daha üstündür.

1-Belalar karşısında sabır güzeldir.

2-Ondan daha üstünü, Allah?ın haram kıldığı şeylerden uzak durarak sabretmektir. Bil ki sabır imanın temelidir. Muhakkak ki takva sabır ile olur.

ÂLİMLERİMİZ SABRI BİR KAÇ BAŞLIK ALTINDA TOPLAMIŞLARDIR:

1-Nefse, Şehvete ve Nefsin Azgın İsteklerine Karşı Durabilmek, Sabretmek

Bu konuda yüce Rabbimiz Hz.Yusuf(as)ın diliyle bizi uyarmaktadır:?Ben nefsimi temize çıkarmam, çünkü Rabbimin merhamet ettiği hariç, nefis aşırı derecede kötülüğü emreder. Şüphesiz Rabbim çok bağışlayandır, çok merhamet edendir? dedi.?(Yusuf-53)Bu ayetten de anlıyoruz ki bir yandan sabretmeli diğer yandan da Allah?tan yardım istemeliyiz. Çünkü gerçekten nefis ile şehevi arzularla baş etmek ancak Allah?ın yardımıyla olur. Ondan dolayıdır ki büyüklerimiz her zaman ?Ya Rabbi Bizi nefsimizle baş başa bırakma? diye dua da bulunmuşlardır.

2-Şeytanın İsteklerine Karşı Allah?a Sığınıp, Sabretmek

Ku?an-ı Kerim de ?? Çünkü şeytan, insanın apaçık düşmanıdır.?(Yusuf?5) buyruluyor. Başka bir Ayette de şöyle buyrulmaktadır: ?? şeytanın adımlarına uymayın. Çünkü o, sizin için apaçık bir düşmandır.?(Enam?142) Çünkü şeytan nefsi ve şehveti de yanına alarak insanı yoldan çıkarmaya çalışır. Şeytanın tuzaklarına karşı da mü?min daima uyanık olmalı ve her zaman Allah?a sığınmalıdır.(Euzu çekmek şeytana karşı Allah?a sığınmaktır).

3-Öfkede, Kızgınlıkta ve Sinirli Hallerde Sabır

Sabrın gerekli olduğu en önemli yerlerden biri de öfke ve sinirlerimize hakim olmaktır. Bugün hapishanede yatanların büyük bölümü eğer 5 dakika daha sabretseydiler bugün oralarda olmayacaklardı. Çünkü insanın kendini kaybetmesi, istemediği şeyleri yapması hep birkaç dakika içinde olmaktadır ve sinirler geçtikten sonra büyük çoğunluk pişmanlık duymakta; ancak son pişmanlık fayda vermemektedir. Bir adam Resulullah(sav)?a gelerek kendisine tavsiyede bulunmasını istemiş Resulullah(sav) ?KIZMA? diye buyurmuş, adam üç kere daha aynı soruyu tekrarlamış ve üçünde de ?Kızma? cevabını almıştır. Özellikle içinde bulunduğumuz yaz mevsimi, aşırı sıcaklar ve işlerin yoğunluğu hepimizi yorabilir ama ne olur birbirimize karşı sabır gösterelim. Sabretmeden, kızgınlık ve öfke durumlarında vereceğimiz sinirli kararlar kızgınlık geçtikten sonra bizi pişmanlığa sürükleyebilir.

4-Kışkırtmalara Karşı Sabır

Bu konuda Yüce Rabbimiz bizi şöyle uyarmaktadır: ?Ey iman edenler Size bir fasık bir haber getirirse, bilmeyerek bir topluluğa zarar verip yaptığınıza pişman olmamak için o haberin doğruluğunu araştırın. (Hucurat?6). Arabozucuların veya iyi niyetli olan kişilerin de getirdiği yanlış bir habere hemen inanmamalı ve tepki göstermeden önce mutlaka araştırılmalıdır.

5-Hastalıklara Karşı Sabır

Yüce Dinimiz hastalıklarda mutlaka tedavi olmamızı ister. Çünkü derdi yaratan Allah, şifasını da mutlaka yaratmıştır. Tedavi süresince gerek hasta gerek de hasta yakınları çekilen sıkıntılara karşı sabretmelidirler.

6-Bir Yakınımızı Kaybederken Göstereceğimiz Sabır

Bu konuda Yüce Allah şöyle buyuruyor: ?Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek deneriz. Sabredenleri müjdele?.(Bakara?155),? Onlar; başlarına bir musibet gelince, ?Biz şüphesiz (her şeyimizle) Allah?a aidiz ve şüphesiz O?na döneceğiz? derler.?(Bakara?156)

Unutmayın İnsanın günah işleyebilecek güç ve kuvveti varken kendine hakim olup, günahtan kaçınarak göstereceği sabır ve olayla ilk karşılaşmasındaki anda göstereceği sabır makbul bir sabırdır.