Daha önceki yazılarımda para arzı ile ilgili tanımlama yapmıştım. İnceleyeceğimiz grafikler dolayısıyla tekrar kısa olarak üzerinden geçelim.Para arzı kısa tanımıyla ekonomide dolaşan toplam para miktarıdır. Bir ekonomide ekonomik birimlerin kısa vadeli ödemelerini gerçekleştirmek için kullanabilecekleri toplam paranın miktarı da denilebilir. Mevduatlar, fonlar, menkul kıymetler gibi ekonomi araçları para arzı içerisinde yer alır. Ekonomide M harfi ile temsil edilen para arzı dar anlamda ve geniş anlamda olmak üzere iki şekilde açıklanmaktadır. Dar anlamlı para arzı dolaşımda bulunan para miktarı ile vadesiz banka mevduatlarını ele alırken, geniş anlamlı para arzı dar anlamlı para arzına ek olarak vadeli mevduatları ve finansal enstrumanları da kapsamaktadır.
M0 Para Arzı : Dolaşımdaki para - Banka Kasalarındaki Para
M1 Para Arzı : M0 + TL ve YP Vadesiz Mevduat
M2 Para Arzı : M1 + TL ve YP Vadeli Mevduat
M3 Para Arzı : M2 + Repo ve Para Piyasası Fonları + Bankalarca İhraç Edilen Menkul Kıymetler şeklinde değerlendirilmektedir
Sene sonu verileri ile günce verileri piyasaların gidişatı tarafında inceleyelim. İlk olarak tüketici kredileri ve kredi kartları tarafında sene sonu verilerine göre bir daralmayı net olarak görebiliyoruz. Bunun yanında nisan ayı itibariyle krediler tarafında bir iyileşme grafiklere yansımış durumda. Ek olarak verilen krediler tarafında bankaların oldukça mesafeli olduğunu hepimiz biliyoruz. Sene sonu sonu itibariyle düşüşe geçen kredilendirilebilme eğiliminde bir stabililasyon eğilimi görülüyor. Özellikle şirketlerin nakit akış döngüleri açısından önemli olan bu alanda iyileşme şirketlerin daha güvenli adımını sağlayacaktır.
Diğer taraftan para arzı tarafında sene sonuna göre bir iyileşme gözükmekte ancak dolaşımdaki paranın artışından ziyade vadeli ve vadesiz mevduatlardaki artışın etkisi olmaktadır. 31 Mart seçimleri bu açıdan önemli bir rol oynamaktadır. Seçim sonrasında piyasalar gündemin artık ekonomi olmasını beklemesi bir güven algısının oluşmasını sağlamaktadır. Ancak İstanbul seçimlerinin neticelenmemesi dolayısıyla piyasalar pozisyonunu mevduat tarafında almıştır. Ulusal ve uluslararası anlamda seçimlerin neticelenmesi ile iyileşme yönünde bir eğilimin piyasaya yansıyacağını düşünüyorum. Tabi ki ekonomi sadece güven algısı ile yürümemektedir. Oluşan güven algısı ile birlikte yapısal düzenlemelerin, sanayi ve tarım alanında üretime yönelik uluslararası ticarete yönelik düzenlemelerin piyasaların toparlanması anlamında önemli olacağını düşünmekteyim.
İNŞAAT SEKTÖRÜ
Genel piyasa seyrinde Mart ayı itibariyle bir kıpırdanma hissedilmekteydi. Özellikle kredi faizlerinin yüksek olması nedeniyle ilk satış rakamları önceki senelere göre ciddi düşüşler yaşadı ki halen devam etmektedir. Bunun yanında ikinci el satışlar inşaat ve emlak sektörünün son dönemde lokomotifi olmaktadır. Mart ayı itibariyle inşaat sektöründe küçük kıpırdanmaların başlangıcı hissedilmektedir.
Ulusal ve uluslararası piyasalardaki güven tesisi hem tüketici tarafında rahatlama yaşatacaktır hem de üretici tarafında finansman tarafında rahatlama yaşatacaktır. Bundan sonraki süreçte yapısal anlamda atılacak adımlar gelişim ivmesini hızlandıracaktır.
