İnegöl'ün güneydoğusunda ve Domaniç Dağları'nın, Ahi Dağı'na en çok yaklaştığı bir yörede kurulmuştur. Yörede, Sınır Beli diye adlandırılan önemli bir geçit bulunur. Arazi, çok parçalanmış ve engebelidir. Geniş alanlar, ormanla kaplıdır. Geçimleri, kısmen tarım ve ziraata kısmen de orman ve orman ürünlerine bağlıdır. Etnik yapı itibariyle Kafkas kökenlidirler.Halk arasında 93 Muharebesi olarak bilinen 1876-1877 Türk- Rus Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya göç etmişler ve bu yöreye, devletçe iskan edilmişlerdir.

İnegöl şehir merkezine en uzak mesafede bulunan bir köydür. Aradaki mesafe, 30 kilometredir. Ancak, Bursa-Eskişehir bağlantısını sağlayan otoban, yakınında bulunduğu için ulaşım sorunu yoktur.

Yakın çevresinde, Eski Karacakaya, Tüfekçi Konak, Osmaniye/Kanlıkonak ve Güneykestane köyleri yer almıştır. Geçimleri, kısmen tarım ve kısmen de orman ürünlerine dayanır. Eski adı Uzunbarış'tır.

Uzun Barış/Mezit Köyü'nde orman müdürlüğü ile ilgili depo tesisleri vardır. Tarihi açıdan köyün kuruluş öyküsü biraz dikkat çekicidir. Öncelikle Mezit, iki mahalledir. Mahallenin biri, Sulhiye olarak anılır.

Nüfusunun çoğunluğu, Gürcü'dür. Diğeri, Abaza'dır ve Abazaca konuşurlar. Bu iki mahalle, Islahiye/Uzunbarış ismi altında nahiye merkezi haline getirilmiş ve yılında, İnegöl-Yenice Nahiye Müdürlüğü, buraya taşınmıştır. Bir müddet, Islahiye-Nahiyesi olarak hizmet veren Mezit Köyü, 1926 yılında, nahiye merkezinin devletçe, Tahtaköprü'ye alınmasından sonra, Sulhiye ve Mezit, birlikteliğini koruyamamışlar ve ayrı muhtarlıklar kurarak müstakil köy statüsüne geçmişlerdir.

Mezit ismi, hem bir coğrafi terim olarak: Tekke-Aksu Köyü'nden başlayarak İnegöl Ovası'na doğru bir tek dere yatağını oluşturan akarsuya isim olduğu gibi Sultan II. Murad devrinde şöhretli bir devlet adamı olan Emir-i Ahur Mezid Bey'in de adıdır. Söz konusu ünlü devlet adamının, bu yörede hizmet verdiğinin kanıtı olarak değerlendirilebilir.

Köy nüfusu, 1990 yılı genel nüfus sayımına göre 613kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 325'i kadın ve 320'si erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 645 kişi olmuştur.

MESRURİYE KÖYÜ

Mesruriye Köyü, İnegöl'ün güneydoğusunda ve Domaniç Dağları'nın kuzey cephesini teşkil eden engebeli eteklerinde yer alır. Orman köyüdür. Arazi, çok kırıktır. Derin vadiler ile parçalanmıştır.

Geçimleri, ormanla bağlantılıdır. Az miktarda tarım ve ziraat yapılır. Başta fındık, ceviz, çilek ve ahududu gibi meyve türleri yetiştirilir. Fasulye ve benzeri bahçe ürünleri de bolca üretilir. Memba Suyu'nun kaynağı da bu köyden çıkar. Ayrıca, köy yakınında alabalık üretim tesisleri mevcuttur.

Etnik yapı itibariyle Kafkas kökenli muhacirlerdir. Alt kimlik olarak Gürcü'dürler ve Gürcüce konuşurlar Halk arasında 93 Muharebesi olarak bilinen 1876 -1877 Türk- Rus Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya göç etmişler ve devletçe, bu yöreye iskan olunmuşlardır.

Yakın çevresinde, Bahçekaya, Hacıkara, Hilmiye köyleri ve Ilıca/Oylat Kaplıcası vardır. Geçimleri, orman ve orman ürünlerine dayanır. İnegöl'e uzaklığı, 28 kilometredir. 1990 yılı genel nüfus sayımına göre köy nüfusu, 371 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 102'si kadın ve 95'i erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 197 kişiye düşmüştür.

İnegöl ile bağlantısı, Gündüzlü ve Hilmiye köyleri üzerinden sağlandığı gibi Tahtaköprü Beldesi ve Bahçekaya Köyü üzerinden de sağlanır.