İslam'da hoş görüye 'Musamaha' denir.Batı dillerinde ise 'Tölerans' olarak kullanılır.
Hoş görü, 'Affetmek,bağışlamak,anlayışla karşılamak "gibi anlamlara gelir.Bazı alimlerimiz "Hoşu Görmek" şeklinde de farklı bir anlam vermişlerdir.Çünkü güzel düşünen güzel bakar,güzel bakanda hayatından tat alır.
Hoş görü ile (Affetmek,bağışlamak,anlayışla karşılamak) ilgili Kur'an'da ve Peygamberimizin (sav) Hadislerinde bir çok teşvik edici emirler vardır:
-" Onlar bollukta ve darlıkta Allah yolunda harcayanlar, öfkelerini yenenler, insanları affedenlerdir. Allah, iyi ve yararlı işleri en güzel şekilde yapanları sever."(Ali İmran,134).
-"... İyilik ve takva (Allah'a karşı gelmekten sakınma) üzere yardımlaşın. Ama günah ve düşmanlık üzere yardımlaşmayın. Allah'a karşı gelmekten sakının. Çünkü Allah'ın cezası çok şiddetlidir."(Maide,2).
Yüce Rabbimiz Peygamberimize (sav) hitaben şöyle buyuruyor:"... Eğer kaba, katı yürekli olsaydın, onlar senin etrafından dağılıp giderlerdi. Artık sen onları affet. Onlar için Allah'tan bağışlama dile..."(Ali İmran,159).
Bir gün bir adam Resulullah'a (sav) gelerek:
-"Ya Resulellah! Bana tavsiyede bulunun, dedi,
Resulullah (sav) :"KIZMA" buyurdu.Adam üç sefer aynı şeyi istedi.Peygamberimiz(sav) üçünde de "KIZMA" cevabını verdiler.
Hoş görüyü ilk önce kendi ailemizden başlatmamız gerekir.
-Eşimizin bize Allah'ın ve ailesinin bir emaneti olduğunu düşünerek ona şiddet uygulamamak ve ona iyi davranmamız gerekir.
-Çocuklarımıza da sevgi ve şefkat göstererek onların da ihtiyaçlarını elimizden geldiğince karşılamak ve onları Dine,Vatana,Millete ve ailesine hayırlı evlat olmaları için en iyi şekilde yetiştirmeye çalışmak.
-Anne-Babaya iyilik yapmak.Onları sahipsiz ve kimsesiz bırakmamak.
-Komşu,akraba ve diğer insanlara karşı hoş görülü olmak,
-Sadece insana karşı değil diğer canlı ve çevreye karşı yapıcı olmak ve zarar vermemek.
Kur'an'da "Dinde zorlama yoktur..." (Bakara,256).Bu nedenle Müslüman olarak bizlerin başka dinden olanların mabetlerine (İbadet yerlerine) zarar vermememiz gerekir.Çünkü Yüce Allah şöyle buyuruyor:" Eğer Rabbin dileseydi, yeryüzünde bulunanların hepsi elbette topyekun iman ederlerdi. Böyle iken sen mi mü'min
olsunlar diye, insanları zorlayacaksın?"(Yunus,99).
Buradaki ayetlerden de anlıyoruz ki:
1-Dinde zorlama yoktur,
2-Bizim zorlamamızla kimse Müslüman olmaz.
Genellikle insanlarımız arasında "GAVUR" kelimesi pek hoş karşılanmaz ve sanki "Gavurlara" kötü davranmak gerekir gibi yanlış bir düşünce vardır.
Gavur dediğimiz diğer dinden olanlara nasıl davranmamızı Yüce Rabbimiz şu ayetle bize açıklamaktadır:" Allah, sizi, din konusunda sizinle savaşmamış, sizi yurtlarınızdan da çıkarmamış kimselere iyilik etmekten, onlara adil davranmaktan men etmez. Şüphesiz Allah, adil davrananları sever."(Mümtehine,8).
Bu ayette ,diğer dinden olanlar sizi yerinizden çıkartmıyorlarsa ve sizinle savaşmıyorlarsa onlara iyilik yapın ve onlara karşı da adaletli olun buyruluyor.İyilik yapmak ve Adaletli davranmak.Zaten bu iki kelime hoş görünün özetidir.Bütün güzel davranışlar bu iki kelimede özetlenmiştir.
İslam'ı hala şiddet dini şeklinde düşünenler varsa lütfen Kur'an'a ve Sahih Hadislere bakarak İslam'ı anlamaya çalışsın.Çünkü her şey en doğru şekilde kaynağından öğrenilir.
