"Musa tayin ettiğimiz vakitte kavminden yetmiş adam seçti. Onları o müthiş deprem yakalayınca Musa dedi ki: «Ey Rabbim! Dileseydin onları da beni de daha önce helak ederdin. İçimizden birtakım beyinsizlerin işlediği (günah) yüzünden hepimizi helak edecek misin? Bu iş, senin imtihanından başka bir şey değildir. Onunla dilediğini saptırırsın, dilediğini de doğru yola iletirsin. Sen bizim sahibimizsin, bizi bağışla ve bize acı! Sen bağışlayanların en iyisisin!" (ARAF 155)

HZ.MUSA VE 70 ADAM: K.Kerim'de Taha, Bakara ve Kasas Sureleri başta olmak üzere birçok ayet-i kerimede Hz.Musa'nın hayatı anlatılmaktadır. Mevcut İncil ve Tevrat kaynaklarında da Hz.Musa ile ilgili bilgiler vardır. Hz.Musa yetişkin olunca kendisine peygamberlik verilir. Fravun ile mücadele etmesi ve İsrailoğulları'nı Fravun zülmünden kurtarması emredilir. Hz.Musa Fravun'a karşı bütün tartışma ve mücadeleleri kazanmasına rağmen Fravun yola gelmez. Hz.Musa ve inananları ölümle tehdit eder. Bir gece vakti Musa'ya, inananlarla birlikte Mısır'ı terk etmesi emredilir, Firavun ve adamları da onların peşine düşer. Musa asası ile denize vurur ve deniz yarılır. İsrailoğulları denizi geçer, ancak Firavun ile askerleri boğulur. Bu olay ve sonrasında yaşanan birçok mucizeye rağmen İsrailoğulları, Hz.Musa'ya karşı gelip Allah'a isyan etmişlerdir. En son iyice sapıtıp Samiri isimli bir adamın yaptığı buzağıya da tapmışlardır.

İşte Hz.Musa'nın kavminden 70 kişiyi seçmesi, buzağıya tapacak kadar sapıtan İsrailoğulları'nın affı ve islahı için yapılan bir girişimdi. Bu 70 kişi, buzağıya tapmamış olanlardan seçilmişti. Tecrübeli ve güvenilir insanlardı. Hz.Musa'nın kavmi 12 kola ayrılmıştı. Bunu dikkate alan bazı tefsirciler, Hz.Musa'nın her kabileden 6 kişi seçtiğini belirtmişlerdir. Hz.Musa'nın seçmiş olduğu kişi sayısı 72 kişi olmuştu.

Musa (a.s.) kavmine: "Bana yetmiş kişi getirmem emrolundu, içinizden iki kişi geri dönsün, geri dönenlere de yetmiş kişinin sevabı kadar sevap vardır" demiştir. Bunun üzerine Yuşa bin Nun ile Kalib bin Yukna geri dönerler. Hz.Musa seçtiği 70 kişiye, oruç tutmalarını ve temizlenmelerini emretti. Maddi ve manevi hazırlıklar tamamlanınca, Hz.Musa onları; halktan, buzağıya tapmış olanlardan dolayı tevbe ve istiğfarda bulunmak üzere Tur Dağına çıkardı. Tur Dağında olup bitene, Hz.Musa'nın Allah ile görüşmesine de şahitlik edeceklerdi.

Belirlenen yere geldiklerinde Hz.Musa onları dağa yakın bir yerde bırakır, kendisi Rabbi ile görüşmeye gider. Rabbi ile görüştükten sonra tekrar onların yanına döner. Seçilen 70 kişilik grup, Hz.Musa'ya isyan edip derler ki: "Ey Musa Allah'ı açıkça görmedikçe sana asla inanmayız. Çünkü sen onunla konuştun. Onu bize de göster."

Nisa suresinde bu durum mealen şöyle yer almaktadır: "Ehl-i kitap senden, kendilerine gökten bir kitap indirmeni istiyor. Onlar Musa'dan, bunun daha büyüğünü istemişler de, «Bize Allah'ı apaçık göster» demişlerdi. Zulümleri sebebiyle hemen onları yıldırım çarptı."[1]

Bu isyanları üzerine Allah (c.c.) onları büyük bir sarsıntı ve yıldırım ile çarptı O anda öldüler. Bu olay üzerine Musa (a.s.) ağlamaya ve Allah'a dua etmeye başladı. Kavminin affını istedi. Allah (c.c.) Hz.Musa'nın duasını kabul eder ve o 70 kişiyi tekrar diriltir.[2]

Dirilen 70 kişi, Tur dağında hep birlikte Allah'tan af talebinde bulunurlar. Bir daha isyan etmeyeceklerine dair söz verirler.

HÜLASA: Bu kıssada almamız gereken mesajlardan biri şudur: liderler ekipleri ile güçlüdürler. Sağlam bir kadro oluşturmak yçnetimde en önemli konulardan biridir. Halkı temsil eden kişilere yönetimde yer verilmelidir. Hz.Musa, halkını temsil eden 70 kişi seçmişti. Bu temsilciler hata yapabilirler. Toplulukta bir takım beyinsizler de çıkabilir. Bu beyinsiz insanlar sebebiyle iş ve yönetim karışabilir. İşte bu noktada lider etkinliği ve kriz yönetimi devreye girmeli. Lidere yakışan, hata yaptıklarında da kadrosuna sahip çıkıp telafi yoluna gitmektir. Nitekim Hz.Musa, gözyaşı döküp, helak olan 70 kişi için Allah'tan af dilemiştir.


[1] Nisa suresi 153

[2] Fahruddin Er-Razi, Tefsir-i Kebir Mefatihu'l-Gayb