"Şüphesiz, alemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mabed), Mekke'deki Kabe'dir." (AL-İ İMRAN 96)

BEYTÜADEM VE BEYTULLAH

İnsanlar için yeryüzünde kurulan ilk ibadet yeri Mekke'dedir. Bu özel ibadet yerinin adı Beytullah'tır. Türkçe karşılığı: Allah'ın evi...

Beyt kelimesi Arapça'da ev anlamına geliyor. Allah (c.c.) oraya değer verdiği ve orayı inananlara toplanma yeri yaptığı için "Allah'ın evi" denmiştir. Bu mübarek yerin; Mescid-i Haram, Kabe, Beyt'ül-Atik, Beyt'ül-Haram, Bekke, gibi isimleri de vardır.

Yeryüzünde ilk evi yapan Hz.Adem'dir. Hz.Adem bu evi, hanımı ve çocukları için yapmıştır. Bu ev tabiri caizse; Beytü Adem'dir. Yeryüzünde ilk evi yapan Hz.Adem, evinin yanına yeryüzündeki ilk mabedi de inşa etmiştir. İşte bu ilk mabed; Kabe'dir.

BEYTÜ'L-MAKDİS Mİ, KABE Mİ?

Bu Ayet-i Kerime'nin iniş sebebi olarak Mücahid'in şöyle dediği tefsirlerde yer almaktadır: "Müslümanlarla Yahudiler karşılıklı olarak övündüler. Yahudiler: Beytü'l-Makdis Ka'be'den daha fazilet­li ve daha büyüktür. Çünkü peygamberlerin hicret ettiği yer orasıdır ve O, Arz-ı Mukaddes'tedir, dediler, Müslümanlar da şöyle karşılık verdi: Hayır, Ka'be on­dan daha faziletlidir. Bunun üzerine yüce Allah(c.c.) bu ayeti kerimeyi indirdi: "Şüphesiz, alemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mabed), Mekke'deki Kabe'dir."[1]

YERYÜZÜNDE YAPILAN İLK MESCİDLER

Yeryüzünde ilk yapılan mescid Mescid-i Haram, ikinci yapılan mescid de Mescid-i Aksa'dır. Bu iki mescidle birlikte Resulullah Efendimiz'in Medine'de yaptırdığı Mescid-i Nebevi, kıymet ve derece bakımından ilk 3 mescidi oluşturmaktadır. Kabe yeryüzündeki mescidlerin en faziletlisidir.

Ebu Hüreyre (ra), Resulullah Efendimiz'in (s.a.v) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "İbadet için sadece şu üç mescide yolculuk yapılır: Mescid-i Haram, Mescid-i Nebi ve Mescid-i Aksa..."[2]

Ebu Zer Gıfari (r.a) Resulullah Efendimiz'e (s.a.v) şu soruyu sormuş:"Ey Allahın Resulü, yeryüzünde yapılan ilk mescid hangisi­dir?" Resulullah Efendimiz de (s.a.v) buyurmuşlar ki: "Mescid-i Haramdır." Ebu Zer (r.a) "Ondan sonra han­gisidir?" diye sormuş. Resulullah Efendimiz (s.a.v) "Mescid-i Aksa'dır." Buyurmuş. Ebu Zer (r.a) "Aralarında ne kadar zaman geçmiştir?" diye sormuş. Resulullah Efendimiz (s.a.v) "Kırk yıl" cevabını vermiştir. Ebu Zer (r.a) Mescid-i Aksa'dan sonra kurulan mescidi de sorunca Resulullah Efendimiz (s.a.v) konuyu şöyle tamamlamıştır: "Nerede namaza erişirsen orada namazını kıl. Zira yeryüzünün tamamı mesciddir."[3]

Tevrat'a göre; Mescid-i Aksa, Hz. Musa'dan (a.s) yaklaşık 500 yıl sonra, Hz. Süleyman (a.s) tarafından yaptırılmış ve inananların kıblesi olmuştur.[4]

Tarihi kaynaklara göre; Kabe, Hz. İbrahim (a.s) ve oğlu Hz.İsmail (a.s) tarafından, Hz. Musa'dan (a.s) yaklaşık 1000 yıl önce inşa edilmiştir.


[1] el-Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami'l-Kur'an/Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul

[2] Buhari, Mescidü Mekke 1, 6; Savm 67; Sayd 26; Müslim, Hac 415, 511, 512; Ebu Davud, Menasik 94;Tirmizi, Salat 126; Nasai, Mesacid 10; Darimi, Salat 132; Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 234

[3] Buhari, Konu; Enbiya, bab: 10, 40/ Müslim, Konu; Mesacid, bab: 1,2

[4] I Krallar, 6:1/8:29-3)