Kınık Köyü, İnegöl Ovası'nın doğu ucunda ve Mezit Deresi'nin ağzında kurulmuş yerli bir köydür. Bir diğer ifade ile ilk yerleşik düzene geçmiş Türklerdendir ve bu nedenle kendilerine, manav denir. Köyün adı Oğuzlar'ın Kınık boyundan gelmektedir.

Bu köy, derbentçi köyüdür. Çitli, Özlüce ve Eymür köylüleri ile birlikte Mızal Derbendi'ni korumakla yükümlüdürler.Buna karşın, tekalif-i divaniye denen vergiden muaf tutulmuşlardır.

1573 yılı tahririne kadar bu statüde kalan Kınık Köyü, daha sonraki yıllarda zaim-timarına dönüştürülmüş ve yıllık 500 akça vergi alınması kararlaştırılmıştır.

1990 yılı genel nüfus sayımına göre; köy nüfusu, 433 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 110'u kadın ve 115'i erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 225 kişiye düşmüştür. Geçimleri, tarım ve ziraata dayalıdır.

Yaygın olmasa da meyve ve sebze üretimi yapılmaktadır. Kavakçılık yaygındır. Köyün güneyinde ve Mezit Deresi yatağında bulunan Kınık-Maden Suyu şöhret bulmuş ve buraya modern dolum tesisleri inşa edilmiştir. 1952 yılından beri faaliyettedir.

İnegöl'e 16 km uzaklıktadır.Yakın çevresinde Çitli- Özlüce- Küçükyenice köyleri ile Kurşunlu Kasbası yer almıştır.

KOCA KONAK KÖYÜ

Koca Konak Köyü, İnegöl'ün güneydoğusunda ve Ahi Dağı'nın Domaniç dağları ile birbirine yaklaştığı bir yörede kurulmuştur. Yörenin kuzeybatısında Ahi Derbendi güneybatısında ise Mezit Boğazı yer alır. Yakın çevresinde, Özlüce, Sultaniye/Türkler Konağı ve Pazaryeri ilçesine bağlı Hamit- abat/ Bozçaarmut-Güzelyurt/ Üçler/ Mahmure köyleri bulunur. Son iki köy, yakın zamana kadar İnegöl'e bağlı iken daha sonra 1980 yılında Bilecik İli Pazaryeri İlçesi'ne bağlanmıştır.

Coğrafi yapı itibariyle dağlık ve engin bir araziye sahip olmakla birlikte Koca Konak Köyü, akarsu yönünden zengin değildir. Bu nedenle, ancak kuru tarım yapılabilmektedir. Arazisinin büyük kısmı, ormandan açılarak elde edilmiştir. Geçimleri, kısmen hayvancılık ve kısmen de tarımdır. Baltalık tarzında meşe ormanları olduğundan odun kömürü de üretilmektedir.

1990 yılı genel nüfus sayımına göre köy nüfusu, 223 kişidir. 2000 yılı genel nüfus sayımına göre ise 79'u kadın ve 78'i erkek olmak üzere toplam köy nüfusu, 157 kişiye düşmüştür. İnegöl şehir merkezine uzaklığı, 24 kilometredir. Köy nüfusu, Balkan kökenli muhacirlerden oluşmuştur. Halk arasında 93 Muharebesi olarak bilinen 1876 -1877 Türk- Rus Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya göç eden Türk asıllı bu göçmenler, devlet tarafından buraya konuşlandırılmıştır.

Geçimleri, geniş ölçüde tarım ve ziraata dayanır. İnegöl'de "Mezarcı Dede" olarak şöhret bulan ve vefat eden, nakşi tarikati şeyhlerinden Hacı Mehmed Efendi için de bir türbe inşa edilmiştir .

Köyün adından da belli olduğu gibi burası, bir konaklama alanıdır. Bu niteliği ile Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarına kadar uzanan bir geçmişi vardır. Ertuğrul Gazi devrinde bu yöre, Samsa Çavuş ve kardeşi Sülemiş tarafından kontrol altında bulundurulmuştur. Söğüt-Domaniç arasında yer alan göç yolu, İnegöl-Tekfuru Nikola'ya karşı korunmuştur. Çünkü bu yöre, göç yollarının geçtiği yerlerdendir. Domaniç'e giderken güzergahta: Türkler- Konağı/ Sultaniye-Kanlı konak/ Osmaniye ve Tüfekçikonak adını taşıyan başka konaklama mahalleri de vardır.

RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN

DERLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN AYHAN BAYRAKTAR