SORU: "Çocuklar arasında sevgi ve mal bağışı konusunda bir ayırım yapmak caiz midir?"
H. DÖNDÜREN: İslam dini, doğan her çocuğu cinsiyet ayırımı yapmadan eşit tutmayı ister. Allah adaletlidir, insanların da adaletli davranmasını emreder.13 Nitekim İslam gelmezden önce insanların kız çocuklarını hor görmesi, hatta onları diri diri toprağa gömme uygulaması Kur'an'da şöyle kınanır: "İnsan, diri olarak toprağa gömülen kız çocuğunun, hangi suçtan dolayı öldürüldüğü konusunda sorguya çekildiğinde!"14
Enes İbn Malik (r.a)'ten rivayete göre, bir adam çocuğunu öperek dizine oturtmuştu. Daha sonra gelen kız çocuğuna ise aynı ilgiyi göstermeyip önüne oturtunca, olayı izleyen Allah'ın Rasulü şöyle buyurmuştur: "Çocukların arasında ayırım yapmadan adaletli davranın."15
Erkek çocuklarına göre daha çok korunmaya ve şefkate muhtaç olan kız çocukları için çeşitli hadisler vardır. Bazıları şunlardır: Ukbe İbn Amir (r.a)'ten, Rasulüllah (s.a.s)'in şöyle buyurduğu nakledilmiştir: "Kimin üç kız çocuğu olur, onlara gücünün yettiği ölçüde sabreder, yedirir, içirir ve giydirirse, bunlar kendisi için kıyamet gününde ateşe karşı bir perde olurlar."16 Ebu Said el-Hudri (r.a)'ten rivayete göre, Nebi (s.a.s) şöyle buyurmuştur: "Kimin üç kızı veya üç kız kardeşi olur, bunları eğitir, evlendirir ve kendilerine iyi davranırsa cennete girer."17 Hz. Peygamber Süraka İbn Malik'e şöyle demiştir: "Sana en üstün sadakayı haber vereyim mi? Boşanmak veya kocası ölmek suretiyle sana dönen ve senden başka sığınacağı kimsesi olmayan kızına sahip çıkmandır."18
Sevgi, ilgi ve davranıştaki eşitlik yanında, sağlığında iken mal bağışı konusunda da çocuklar arasında bir ayırım yapmamak gerekir. Aksi halde aile içinde fitne çıkar, bu durum sıla-i rahmin kesilmesine yol açar.
Ashab-ı Kiramdan Beşir İbn Sa'd, oğlu Numan b. Beşir'e mal bağışlamak istemişti. Hanımı Amra binti Ravaha, yapılan bağışa Hz. Peygamber'in şahit gösterilmesini, yani Hz. Peygamber'in onayının alınmasını istedi. Hz. Peygamber, diğer çocuklarına da benzer şekilde bağış yapıp yapmadığını sorunca, "hayır" cevabını aldı. Bunun üzerine Allah'ın Rasulü, "Allah'tan korkunuz ve çocuklarınız arasında adaleti gözetiniz." buyurdu. Bunun üzerine aile bu bağışı yapmaktan vazgeçti ve malı geri iade etti.19
Miras konusunda kız çocuğu erkek kardeşi ile birlikte mirasçı olunca, onun yarısı kadar pay aldığı halde,20 bağış konusunda kız-erkek ayırımı yapmaksızın eşit muamele edilmelidir.
İmam Muhammed'e ve Şafiiler'den tercih edilen bir görüşe göre, çocuklara yapılacak bağış konusunda, miras payları dikkate alınarak amel edilmelidir.
Diğer yandan ilk dönem İslam alimleri cahil veya haram işleyen fasık çocuklarla, salih ve takva sahibi kardeşleri arasında farklı bağış yaparak, ayırım yoluna gidilemeyeceğini söylerken, müteahhirun denilen son devir İslam bilginleri ana baba ile ilgilenen edeb ve takva sahibi çocukları, diğerlerine tercih etmenin caiz olduğunu söylemişlerdir.
Cenab-ı Hakk'tan, günlük hayatta, aile içi hak ve hukuku gözeterek, kıyamet günü sevdiğimiz yakınlarımızdan kaçmak yerine, onlarla buluşup yardımlaşmayı ve hasret gidermeyi nasip etmesini dileriz.
Dipnotlar: 14) Tekvir, 81/8, 9. 15) Buhari, edeb, 12, 13. 16) İbn Mace, Edeb, 3. 17) Ebu Davud, Edeb, 120, H. No: 5147, 5148. bk. Tirmizi, Birr, 13, 1912. 18) İbn Mace, Edeb, 3, H. No: 3667. 19) Buhari, Hibe, 12, 13; Ebu Davud, Büyu', 83. 20) bk. Nisa, 4/11.
