Merhaba değerli okurlar bu hafta sizlere çok sık karşılaştığımız 'Glutenintoleransı' ve buna bağlı olarak gelişen 'Çölyak' hastalığından bahsetmek istiyorum.
Çölyak; bir ince bağırsak hastalığıdır. Basit bir tanımla buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılların içinde bulunan gluten isimli proteine karşı ince bağırsağın ömür boyu sürecek emilim bozukluğudur. Önemli bir genetik otoimmun hastalıktır. Toplum genelinde yüz kişiden en az birinde çölyak hastalığına rastlanmaktadır. Teşhis edilmemesi nedeniyle uzun süreli sağlık problemleri yaşatmaktadır
Çölyak hastaları buğday, arpa, çavdar, yulaf tükettikleri zaman, ince bağırsaklarında toksik etki meydana gelir. Toksik etki ise ince bağırsakta besinlerin emilim ve kana geçmesini sağlayan villusların zarar görmesine sebep olur. Bu nedenle ince bağırsak işlevini yerine getiremez ve sindirim tamamlanamaz.
Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Bu da demek oluyor ki ailenin herhangi bir bireyinde çölyak varsa sonraki nesillere bu hastalık aktarılabilir. Yapılan araştırmalar, çölyak oluşmuş ailelerin birinci dereceden akrabalarında hastalığa rastlanma oranının %10 olduğunu göstermektedir. Ayrıca kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla çölyak daha sık görülmektedir.
Hastalığın ilk belirtileri anne sütü veya diğer sütlerle birlikte buğday, yulaf, arpa, çavdar içerikli ek besinlere başlanması ile oluşur. Ayrıca çölyak hastalığı, herhangi bir yaşta çeşitli sebepler ile karşımıza çıkabilir.
Çölyak Hastalığının En Önemli Belirtileri:
- Yaşa göre kiloda düşüklük
- Karın bölgesinde öne doğru şişlik
- Kas zayıflığı ve sertleşmiş kaslar
- Demir emilimi yetersizliğine bağlı kansızlık
- Kalsiyum yetersizliği, eklem-kemik ağrıları
- İştahsızlık, kusma, ishal ve gaz şikayetleri
- Büyüme geriliği
- Depresyon, mutsuzluk, bezginlik, sinirlilik
- Ciltte kaşıntılı döküntüler
Tedavi edilmeyen çölyak hastalığı beraberinde önemli sağlık problemlerini (demir eksikliği anemisi, osteoporoz, üreme sisteminin verimsizliği, vitamin ve mineral eksiklikleri, laktoz intoleransı vb.) getirmektedir. Bu nedenle siz de bu belirtilerden birkaçına sahipseniz en yakın sağlık kurumuna başvurup gereken tetkiklerin yapılmasını sağlayabilirsiniz.
Çölyak hastalarında en önemli tedavi; diyetten gluten içeren tüm gıdalar çıkarılarak katı bir glutensiz diyet uygulanmasıdır. Ayrıca bu süreçte sindirimi zor olan kırmızı-yeşil lahana, kuru baklagiller, soğan türevleri, kızartmalar, yağlı et ve yağ eklenmiş ağır besinler bağırsakları yormamak adına bir süreliğine tüketilmemelidir. Diyete uyulduğu takdirde, 24 saat içerisinde klinik bulgular düzelir ve iştah açılır. İnce bağırsak mukozası zamanla eski haline döner ve iyileşme sağlanır. Anlaşılacağı üzere glutensiz diyet, zayıflama diyetinden ziyade bir tedavi diyetidir. Mutlaka doktor ve diyetisyen kontrolünde takip edilmelidir. Siz de glutenintoleransı açısından en ufak bir şüphe duyuyorsanız, mutlaka hekiminize danışın.
Sorularınız için telefonum: 5324976142 NESİL KLİNİK olarak sağlıklı günler dileriz.
