12: İnegöl' de Tütün İşleme ve Tongolama Evi: Yılda 300. 000 kilo tütün işleyen "Tongolama Evi", İnegöl' de bir çok kişinin ekmek kapısı olmuştur. Ahmet Türkel'in gayretiyle 1968 Yılında "İnegöl Tongalama Evi", açılmış ve burada 100 işçi çalışarak ekmek parası kazanmıştır. İnegöl'den ve çevre ilçelerden toplanan tütünler, burada işlenmiştir.
Ancak bir müddet sonra Gümrük ve Tekel Bakanlığı'nca "İnegöl Tütün İşleme ve Tonğalama Evi"nın, geçici olarak, kapatılma durumu gündeme gelince Ahmet Türkel, devreye girmiştir. Başbakan Süleyman Demirel nezdinde yaptığı teşebbüsler sonunda "İnegöl Tütün İşleme ve Tongolama Evi", kapatılma işleminin dışında bırakılmıştır. "İnegöl Tütün İşleme ve Tongolama Evi"nın statüsü değiştirilmiş ise de yapılan revizyon sonrasında bu kurum, "İnegöl Tekel Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğü" ne dönüştürülmüş ve İnegöl çiftçilerine hizmet sunmaya devam etmiştir.
Ahmet Türkel'in Kısa Biyoğrafisi: 1921/1922' de İnegöl Yenice Mahallesi (şu anda Cuma Mahallesi) Hatipoğlu Sakağı'ında konak tipli görgemli bir evde dünyaya gelmiştir. Balkan kökenli bir aileye mensuptur. Ahmet Türkel'in; babası, Üsküpl'lü Yaşar Sami (1897-1942-Bey'dir. Annesi, Razgratlı Şerif Ağa kızı Şükriye Hanım'dır. Ailenin, tek erkek çocuğudur ve 1937 doğumlu İkbal Şekercioğlu ile evlenmiştir. Bu evlilikten Yaşar Oğuz ve Haluk Melih adında iki oğlu ile Selen adında bir de kızı dünyaya gelmiştir.
Ahmet Türkel'in, baba tarafından dedesi, Üsküplü Hacı Ahmet Ağa'dır. Anne tarafından desi ise Razgratlı Şerif Ağa'dır. Görüldüğü üzere her iki aile, Balkan gökenlidir. Her iki aile, 1912 Yılında vuku bulan Balkan Savaşı'ndan sonra Türkiye'ye gelmiş ve İnegöl'ün eşrafı arasında yer alarak ticaretle meşğul olmuşlardır.Ticaretle meşğul olan Ahmet Türkel'in babası Yaşar Sami Bey,İstiklal gazisidir ; genç bir iş adamı olarak 1942 Yılında vefat eylemiştir. Gerçek şu ki Ahmet Türkel'in mensup olduğu aile, ticaret ile meşgul olmakla beraber aynı zamanda toprak sahbi de olan hayra düşkün bir ailedir.
Yıllar önce İnegöl İshakpaşa Medresesi dershane bölümünde öğretime başlayan İnegöl'ün ilk rüşdiyye mektebinde orta öğretimine başlayan Ahmet Türkel'in bu okulu, önce, Çınarlar Altı Çay Evi Bahçesi' nin batı cihetinde inşa edilmiş olan Türk Ocağı Binası'na taşınmıştır. Eğitim-öğretimini bir müddet burada sürdürdükten sonra da günümüzde İshakapaşa İlk Öğretim Okul'u olan binaya taşınmıştır.1933-35 yılları arasında İnegöl Orta Okulu olarak inşa edilmiş olan, bu okulun ilk öğrencileri arasında Ahmet Türkel, yer almıştır.Ahmet Türkel, lise öğrenimini, İstanbul -Haydarpaşa Lisesi'nde yatılı öğrenci olarak tamamlamıştır.
1941-1942 Yılında İstanbul-İktisat Fakültesi'ne giren Ahmet Türkel, ünversite tahsilini bu fakültede tamamlamıştır. Ahmet Türkel, fakülteyi bitirir bitirmez 1944-1945 yılları arasında yedek-subay olarak askere gitmiş; İstanbul-Hadımköy'de vatani görevini tamamlayarak İnegöl'e dönmüştür. Babasının bıraktığı yerden iş hayatına başlayan Ahmet Türkel, kısa zamanda İnegöl'de ticari piyasada kendini kabul ettirmiş; dede mesleği olan kerestecilikte, unzahire ve de tütün piyasasında sözü geçen tek adam olmuştur.
Bu arada Oylat Kaplıcası ile ilgili olarak 1945 Yılında kurulmuş olan Oylat Limited Şirketi'nin de kurucu ortakları arasında yer almıştır. Ahmet Türkel, İnegöl'e hakim olan bu tarım ekonomisini, sanayi ekonomisine dönüştürmeyi hedef almış olduğu için, öncelikle, "İnegöl Esnaf ve Sanat Kefalet Kooperatifleri Birliği" ni oluşturmuş; ardından da "İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası"nın yönetimine girmiştir.
Bir taraftan da "İnegöl Sanayi Tesisleri Anonim Şirketi" ismiyle 650 ortaklı "İstaş"şirketler gurubunu kurmuş ve böylece İnegöl ekonomisinde önemli ve de yeni bir oluşuma imza atmıştır. Ahmet Türkel, iş hayatında ortaya koyduğu bu başarılı performansını, İnegöl bazında siyasi hayatına da yansıtmış ve 1950-1960 yılları arasında DemokratParti'nin yaylacı gurubu arasında siyaset yapmıştır.
1961'de yapılan millet vekili seçimlerinde de Adalet Partisi listesinden Bursa millet vekili seçilen Ahmet Türkel, iki yılı aşkın bir süre Ticaret Bakanlığı olmak üzere, politik çalışmalarını-Bursa milletvekili olarak-Ankara'da kesintisiz bir şekilde 16 yıl sürdürmüşür. Ahmet Türkel ve Ahmet Akyollu silüeti, 1977 Yılından itibaren İnegöl'ün politik ufkundan silinmiştir.
RECEP AKAKUŞ HOCANIN ESERİNDEN
DÜZENLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN
AYHAN BAYRAKTAR
